In Nederland krijgt ongeveer 10% van de zwangere vrouwen problemen met de bloeddruk. Ook krijgt 1 op de 10 vrouwen een baby met een te laag geboortegewicht. Suppletie met L-arginine kan hoge bloeddruk en pre-eclampsie tijdens de zwangerschap helpen voorkomen bij vrouwen met een verhoogd risico. Bovendien heeft L-arginine een gunstig effect op foetale groeirestrictie, veroorzaakt door een niet goed werkende placenta.
Pre-eclampsie en insufficiëntie van de placenta
Zwangere vrouwen met een hoog risico op zwangerschapshypertensie of op zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) krijgen het advies om ter preventie een lage dosis aspirine te gebruiken (100 mg/d). Aspirine vermindert tevens foetale groeivertraging ten gevolge van een niet goed functionerende placenta [1].
Door suppletie met L-arginine kan het effect van de behandeling met aspirine verbeteren.
Italiaanse verloskundigen, verbonden aan de Modena Universiteit, voerden een studie uit bij 79 zwangere vrouwen met chronische hypertensie en vrouwen waarbij in een eerdere zwangerschap sprake was van pre-eclampsie, of van een verstoorde vaatfunctie in de placenta met foetale groeirestrictie of een doodgeboorte als gevolg [2].
De vrouwen namen deel aan de studie vanaf de 12e-14e zwangerschapsweek tot aan het einde van de zwangerschap. Zij werden verdeeld over 2 groepen:
• 49 vrouwen kregen aspirine (100 mg/d);
• 30 vrouwen kregen aspirine (100 mg/d) + L-arginine (3 g/d).
De vaatweerstand in de placenta was duidelijk verlaagd in de aspirine/argininegroep, ten opzichte van de aspirine-groep. In de combinatiegroep was ook geen significante verhoging van de bloeddruk opgetreden en hadden aanzienlijk minder vrouwen gedurende het verloop van de zwangerschap nieuwe (aanvullende) bloeddrukverlagers nodig. Deze resultaten zijn bemoedigend en nodigen uit voor verder onderzoek [2].
Het aminozuur L-arginine speelt een sleutelrol voor de groei, de ontwikkeling en het goed functioneren van de placenta. In de vaatwand wordt L-arginine omgezet in stikstofoxide (NO) wat belangrijk is – via vermindering van de vaatweerstand in de placenta – voor de bloedcirculatie tussen placenta en foetus. Bij een normale zwangerschap neemt de NO-productie toe, terwijl dit bij pre-eclampsie verstoord is waardoor er minder NO beschikbaar is [3].
Systematische review
Ook een systematische review van 25 studies laat gunstige effecten zien. Deze review werd uitgevoerd om de effectiviteit en veiligheid van L-arginine tijdens de zwangerschap te evalueren bij vrouwen met een hoog risico op zwangerschapshypertensie of foetale groeirestrictie [4].
Deze review toont dat suppletie met L-arginine (3 gram per dag) zinvol kan zijn om hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap te verminderen of om pre-eclampsie te voorkomen. Daarnaast kan argininesuppletie bij zwangerschappen waarbij sprake is van foetale groeirestrictie, de bloedcirculatie tussen placenta en foetus, alsmede het geboortegewicht verbeteren. Verder is waargenomen dat argininesuppletie bij een dreigende vroeggeboorte baarmoedercontracties kan doen afnemen [4].
De onderzoekers concluderen dat suppletie met L-arginine gunstig kan zijn voor zowel moeder als kind bij zwangerschappen met een verhoogd risico op hypertensie of pre-eclampsie [4]. Daarbij zou de suppletie vroeg in de zwangerschap gestart moeten worden en gedurende de gehele verdere zwangerschap worden voortgezet om een positieve invloed te kunnen hebben op de bloeddruk of op vasculaire insufficiëntie van de placenta [4].
In een andere systematische review en meta-analyse werd gekeken naar het effect van argininesuppletie op de geboorte-uitkomsten bij vrouwen met zwangerschapshypertensie en bij zwangerschappen met foetale groeirestrictie [5].
De resultaten tonen dat suppletie met L-arginine de stikstofoxide-concentraties doet toenemen in zwangerschappen met foetale groeirestrictie en het risico op pre-eclampsie met de helft verlaagt bij vrouwen met zwangerschapshypertensie. De suppletie leidt tot een toename van het geboortegewicht, zowel bij hypertensie als bij groeirestrictie. Daarbij was het risico op een kindje met een te laag geboortegewicht en/of een te kleine geboortelengte voor de duur van de zwangerschap (Small for Gestational Age), de helft lager door argininesuppletie [5].
Een Nederlandse reviewstudie laat ook zien dat suppletie met L-arginine een gunstig effect heeft op het geboortegewicht bij gecompliceerde zwangerschappen [6].
Rol arginine tijdens zwangerschap
Het L-arginine/stikstofoxide-systeem speelt een belangrijke rol tijdens de zwangerschap. Stikstofoxide is een regulator voor zowel de maternale als foetale homeostase tijdens de zwangerschap [4].
Naast bron voor stikstofoxide, is arginine belangrijk vanwege de polyamine-metabolieten die eruit ontstaan. Polyaminen zijn nodig bij vele stadia van de zwangerschap, zoals innesteling van de bevruchte eicel, vroege embryogenese, foetale groei en de ontwikkeling van de placenta [3].
Mogelijk stimuleert arginine eveneens het nutriëntentransport via de placenta naar de foetus [6].
Referenties:
- Hypertensieve aandoeningen in de zwangerschap. Acetylsalicylzuur pre-eclampsie zwangerschap. 2018.
https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/hypertensieve_aandoeningen_in_de_zwangerschap/acetylsalicylzuur_pre-eclampsie_zwangerschap.html - Monari F, Menichini D, Pignatti L, et al. Effect of L-arginine supplementation in pregnant women with chronic hypertension and previous placenta vascular disorders receiving Aspirin prophylaxis: a randomized control trial. Minerva Obstet Gynecol. 2021 Dec;73(6):782-789.
- Man AWC, Zhou Y, Xia N, et al. Dietary supplements and vascular function in hypertensive disorders of pregnancy. Pflugers Arch. 2023 Jul;475(7):889-905.
- Menichini D, Feliciello L, Neri I, et al. L-Arginine supplementation in pregnancy: a systematic review of maternal and fetal outcomes. J Matern Fetal Neonatal Med. 2023 Dec;36(1):2217465.
- Xu L, Wang X, Wang C, et al. l-arginine supplementation improved neonatal outcomes in pregnancies with hypertensive disorder or intrauterine growth restriction: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clin Nutr. 2022 Jul;41(7):1512-1522.
- Terstappen F, Tol AJC, Gremmels H, et al. Prenatal Amino Acid Supplementation to Improve Fetal Growth: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2020 Aug 21;12(9):2535.
Bron: Springfield Nutra