Cardiale remodellering
Hart- en vaatziekten, waaronder hypertensie, coronaire hartziekte, cardiomyopathie en hartklepaandoeningen, leiden tot een hoge sterfte. Deze aandoeningen gaan vaak gepaard met pathologische cardiale remodellering (cardiac remodeling) waardoor het verloop van de ziekte extra snel verslechtert. Cardiale remodellering betekent dat er structurele veranderingen in het hart optreden, waaronder myocardiale hypertrofie en fibrose, veroorzaakt door factoren zoals neurohumorale activatie - de activatie van het zenuwstelsel (neuro) en het hormonale systeem (humoraal) - als reactie op prikkels of stressfactoren.
Resveratrol remt remodellering
Hoewel deze veranderingen aanvankelijk kunnen bijdragen aan een betere hartfunctie, leiden ze uiteindelijk tot verminderde contractiliteit en een slechtere prognose, zoals hartfalen en plotselinge dood. Het remmen van deze remodellering kan de progressie van hart- en vaatziekten vertragen. Resveratrol, een polyfenol in onder meer druiven, bessen en rode wijn, heeft beschermende effecten op het cardiovasculaire systeem. Het remt oxidatieve stress en ontsteking, verlaagt lipidenwaarden en bevordert vasodilatatie. Resveratrol blijkt ook effectief in het verbeteren van de stabiliteit van atherosclerotische plaques en het verminderen van ischemie-reperfusieschade (weefselschade). Resveratrol biedt dan ook een breed scala aan beschermende effecten tegen hart- en vaatziekten. We gaan hier nog wat dieper op in naar aanleiding van de review van Fan et al.
Regulatie bloeddruk
Resveratrol remt het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS), wat een belangrijke rol speelt in de regulatie van de bloeddruk en vloeistofbalans. RAAS is een hormoonregulerend systeem dat bij overactivatie kan leiden tot hypertensie, hartfalen en andere cardiovasculaire aandoeningen. Resveratrol stimuleert ook de activiteit van antioxidante enzymen, zoals NAD+ en vermindert zo oxidatieve stress. Het stimuleert de biogenese (nieuwe vorming) van mitochondriën wat bijdraagt aan een betere energieproductie en het behoud van de mitochondriale integriteit. Dit voorkomt of vertraagt verdere schade aan het hart.
Regulatie lipidenmetabolisme, immuuncellen en neurohumorale functie
De vetstofwisseling is eveneens gebaat bij resveratrol, waardoor de vetzuuroxidatie toeneemt en mitochondriale disfunctie vermindert. Via werking op peroxisoomproliferatorgeactiveerde receptoren (PPARα en PPARγ) verbetert de vetzuurverbranding en vermindert inflammatie. Daarnaast reguleert resveratrol immuuncellen, zoals macrofagen en T-lymfocyten, en bevordert het weefselherstel, wat hartremodellering kan voorkomen. De vasculaire functie wordt verbeterd door stimulatie van de productie van stikstofoxide (NO), vermindering van oxidatieve stress en remming van de proliferatie van gladde spiercellen in bloedvaten. Bovendien verbetert resveratrol de neurohumorale regulatie, zoals de activiteit van β-receptoren, waardoor myocardiale hypertrofie vermindert en de algehele hartfunctie verbetert.
Inductie autofagie en remmen van myocardfibrose
Resveratrol bevordert tot slot autofagie, een belangrijk proces voor het opruimen van beschadigde cellen en het behoud van celhomeostase. Hierdoor wordt collageenafzetting en hartremodellering verminderd. Ook remt resveratrol myocardfibrose door de proliferatie van fibroblasten en de productie van collageen te verminderen. Dit voorkomt pathologische veranderingen in het hart. Interessant ook nog om te vermelden is dat resveratrol als een fyto-oestrogeen werkt en de activiteit van oestrogeenreceptoren kan activeren, wat bijdraagt aan het verminderen van myocardiale hypertrofie en het verbeteren van de vasculaire functie.
Opname van resveratrol
De opname van resveratrol in het lichaam is relatief laag, wat een uitdaging vormt om voldoende hoeveelheden in de bloedbaan te krijgen na inname. Dit komt doordat resveratrol snel door de lever wordt gemetaboliseerd en vervolgens uitgescheiden, waardoor de biologische beschikbaarheid (de hoeveelheid die daadwerkelijk in de bloedbaan terechtkomt en effect kan hebben) beperkt is.
Hoe zorg je voor voldoende resveratrol?
- Hoewel resveratrol voorkomt in voedingsmiddelen zoals druivenschillen, rode wijn, pinda's en bessen, bevatten deze doorgaans lage hoeveelheden. Er zijn bijvoorbeeld grote hoeveelheden wijn nodig om een therapeutische dosis te bereiken, wat om gezondheidsredenen niet wordt aangeraden.
- Supplementen met hogere concentraties resveratrol kunnen uitkomst bieden. Resveratrol is veilig in doseringen van 100-500 mg per dag. In de review van Fan et al. werd de meest actieve vorm trans-resveratrol gebruikt, variërend van 100 mg - 500 mg in de diverse studies.
- Let bij een keuze voor een supplement op de vorm, kies bijvoorbeeld een liposomale resveratrol dat de afbraak van resveratrol in de lever kan vertragen, waardoor meer van de stof beschikbaar blijft voor absorptie.
- Resveratrol is een vetoplosbare stof, dus het innemen ervan met een vetrijke maaltijd (zoals avocado, noten of olijfolie) kan de opname verbeteren.
- Verdeel de doses tot slot gedurende de dag zodat het lichaam meer resveratrol kan absorberen en metaboliseren zonder dat het direct wordt uitgescheiden.
Referenties:
- Fan, S., et al. (2022). Role of resveratrol in inhibiting pathological cardiac remodeling. Frontiers in Pharmacology, 13
Bron: https://www.biok.center/artikel/remming-van-hartremodellering-door-resveratrol