Slechts een kleine groep patiënten met fibromyalgie heeft baat bij een behandeling met pregabaline. Recent onderzoek laat zien dat de behandeling met pregabaline mogelijk effectiever is als deze wordt gecombineerd met co-enzym Q10. De combinatie van deze middelen leidde tot significant minder pijn en angst.
Fibromyalgie is een aandoening die gepaard gaat met langdurige pijn in de spieren en het bindweefsel. Bijkomende gezondheidsproblemen zijn vermoeidheid, slaapstoornissen en stemmings- en angststoornissen. Ongeveer tien procent van de mensen met fibromyalgie heeft baat bij een behandeling met het anti-epilepticum pregabaline [1].
Patiënten die gemiddelde tot ernstige pijn ervaarden en gedurende 12 tot 26 weken 300-600 mg pregabaline gebruikten, hadden significant minder last van pijn. Ondanks dat er bij pregabaline relatief vaak bijwerkingen optreden, verbeterde de kwaliteit van leven en de mogelijkheid om dagelijkse bezigheden uit te voeren.
Wetenschappers hebben nu ontdekt dat een combinatie van pregabaline en co-enzym Q10 mogelijk effectiever is als behandeling [2].
Pregabaline in combinatie met co-enzym Q10
Aan het cross-over onderzoek namen elf fibromyalgie-patiënten deel, waarvan negen vrouwen. Een gedeelte van de groep kreeg gedurende 40 dagen dagelijks 300 mg co-enzym Q10 en 150 mg pregabaline. De rest kreeg uitsluitend pregabaline. Na veertig dagen wisselden de therapieën en kregen de patiënten die eerst Q10 en pregabaline gebruikten alleen pregabaline en omgekeerd.
Aan het begin van de studie en veertig dagen na iedere behandeling werden de pijnscore, angstscore en mitochondriale functie bepaald. Daarnaast werd bij aanvang van de studie en na 80 dagen de hersenactiviteit, ontsteking en apoptose gemeten.
Behandeling met pregabaline en co-enzym Q10 had een groter effect op de pijn- en angstscore, dan behandeling met pregabaline alleen. De wetenschappers vonden dat de hersenstofwisseling, tijdens de periode waarin uitsluitend pregabaline werd gebruikt, niet veranderde. Werd de behandeling echter aangevuld met Q10, dan verminderde de hersenactiviteit in hersengebieden die betrokken zijn bij pijnperceptie en – modulatie en verminderde de pijnwaarneming van de deelnemers.
Het mechanisme hierachter is mogelijk de invloed van Q10 op mitochondriale oxidatieve stress en op de concentratie lichaamseigen antioxidanten. Suppletie met het co-enzym leidde namelijk tot een verminderde mitochondriale oxidatieve stress en verhoogde de concentratie superoxide dismutase (SOD) en gereduceerd glutathion.
Bovendien verminderde Q10 ontstekingen in het lichaam via beïnvloeding van de activiteit van het NLRP3 inflammasoom, een ontstekingsbevorderend eiwitcomplex, en transcriptiefactor NFkB. Er werden geen effecten gevonden op de apoptose.
Hersenactiviteit, oxidatieve stress en ontsteking
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat een veranderde activiteit in het hersenmetabolisme en mitochondriale functie een rol spelen bij het ontstaan en de ontwikkeling van fibromyalgie. Bij mensen met de aandoening zijn verhoogde oxidatieve stress, ontstekingsbevorderende cytokinen, verlaagde mitochondriale massa en een lage co-enzym Q10-concentratie gevonden [2]. Een toename van vrije radicalen kan resulteren in een dysfunctie in het zenuwstelsel wat leidt tot pijn.
Gebruik van pregabaline remt de excitatoire (neuron activerende) neurotransmitterafgifte waardoor er pijnreductie optreedt. Het heeft echter geen effect op mitochondriale oxidatieve stress of ontsteking. De antioxidant co-enzym Q10 kan pijn verminderen door het verlagen van oxidatieve stress en ontstekingsremming. Met name in de mitochondriën heeft Q10 een belangrijke functie in het overdragen van elektronen, waarbij het tegelijkertijd oxidatieve stress voorkomt. Een tekort aan co-enzym Q10 kan leiden tot mitochondriale disfunctie, een gegeven dat eerder gevonden is bij patiënten met fibromyalgie.
Gelijktijdig gebruik van pregabaline en co-enzym Q10 kan daarom een breder en groter effect hebben op pijn- en angstreductie bij fibromyalgie.
De bevinding dat suppletie met co-enzym Q10, bij de met pregabaline behandelde fibromyalgie-patiënten, de hersenactiviteit verminderde met een afname van de pijn als gevolg [2], zou tevens in overeenstemming kunnen zijn met de bevinding dat de oorzaak van de pijn gezocht moet worden in een overactief spiermembraan. Doordat signalen uit het zenuwstelsel niet geremd worden zijn de spieren van fibromyalgie-patiënten continu aangespannen, wat pijn en vermoeidheid veroorzaakt [3,4].
Referenties:
- Derry S, Cording M, Wiffen PJ, et al. Pregabalin for pain in fibromyalgia in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2016 Sep 29;9(9):CD011790.
- Sawaddiruk P, Apaijai N, Paiboonworachat S, et al. Coenzyme Q10 supplementation alleviates pain in pregabalin-treated fibromyalgia patients via reducing brain activity and mitochondrial dysfunction. Free Radic Res. 2019 Aug;53(8):901-909.
- Extreem hoge spierspanning veroorzaakt pijn bij fibromyalgie. 28 Feb 2019.
https://reumanederland.nl/nieuws/onderzoek/extreem-hoge-spierspanning-veroorzaakt-pijn-bij-fibromyalgie/# - Klaver-Król EG, Zwarts MJ, Ten Klooster PM, et al. Abnormal muscle membrane function in fibromyalgia patients and its relationship to the number of tender points. Clin Exp Rheumatol. 2012 Nov-Dec;30(6 Suppl 74):44-50.
Bron: SpringfieldNutra