Er zijn aanwijzingen dat suppletie met coënzym Q10 van nut kan zijn bij griep en andere infecties. Met name ouderen, waarbij de biosynthese van coënzym Q10 gewoonlijk afneemt, zouden er baat bij kunnen hebben. Een lagere spiegel van coënzym Q10 kan een negatief effect hebben op de afweeractiviteit van immuuncellen en op het beperken van ontstekingsreacties.
Verlaagde coënzym Q10-spiegels zijn in klinische studies in verband gebracht met een verhoogde vatbaarheid voor infecties [1]. Ook door de infectie zelf – vanwege de oxidatieve en inflammatoire stress die het oproept – kan de coënzym Q10-spiegel dalen.
In een studie bij vijftig patiënten met influenza had bijna de helft van de patiënten een lage coënzym Q10-spiegel, tegenover slechts 7% van de 29 controlepersonen [2].
Bij kinderen die waren opgenomen in het ziekenhuis met pandemische influenza (H1N1), werd een verband waargenomen tussen de mate van depletie van serumspiegels van coënzym Q10 en de ernst van de pneumonie [1].
Ook bij COVID-19 patiënten zijn significant lagere coënzym Q10-spiegels gevonden in vergelijking met gezonde personen [3].
Mitochondriën belangrijk voor afweersysteem
Mitochondriale dysfunctie staat in verband met een gebrekkige immuunrespons tegen pathogenen en met chronische inflammatie [4]. Dysfunctie van mitochondriën is een van de kenmerken van veroudering.
Bij ouderen met pneumonie die in het ziekenhuis behandeld werden met antibiotica, gaf extra suppletie met coënzym Q10 (tweemaal daags 100 mg gedurende 14 dagen) een sneller herstel, een korter ziekenhuisverblijf en de helft minder gevallen van therapiefalen dan met placebo (bij de antibiotica) [1]. Bij ouderen is pneumonie (longontsteking), verreweg de belangrijkste ziekte.
Immuuncelactivering
Bij het ouder worden kan functieverlies (immunosenescentie) van immuuncellen, waaronder B- en T-cellen en NK-cellen (natural killer cellen), deels in verband staan met een lage coënzym Q10-status [1].
Vooral T4-cellen (CD4+ cellen) worden getroffen door dysfunctie van mitochondriën [4]. T4-cellen spelen een belangrijke regulerende rol voor de immuunrespons. Leeftijdsgebonden veranderingen in het functioneren van T4-cellen is in verband gebracht met chronische inflammatie en verminderde immuniteit.
Bij gezonde vrijwilligers resulteerde suppletie met coënzym Q10 (200 mg/d) gedurende twee maanden in een significante toename van de spiegels van T4-cellen en van IgG [1]. Dit kan vooral ook gunstig zijn bij een HIV-infectie.
Bij patiënten met diabetes type 1 verbeterde drie maanden suppletie met coënzym Q10 (tweemaal daags 100 mg) de activiteit van NK-cellen [1].
Oxidatieve stress en inflammatie door infecties
Dysfunctie van mitochondriën, bijvoorbeeld door ouderdom, leidt tot oxidatieve stress en inflammatie. Ook bacteriële en virale infecties (zoals influenza) leiden tot een toename van zuurstofradicalen in mitochondriën en kunnen leiden tot dysfunctie van mitochondriën [2,4].
Meta-analyses laten zien dat suppletie met coënzym Q10 pro-inflammatoire parameters kan verminderen (100-300 mg/d) [1,2,3] en de antioxidantstatus kan verbeteren (100-150 mg/d) [5].
Meer aandacht onderzoekers
Suppletie met coënzym Q10 kan mogelijk de afweer tegen pathogenen verbeteren en inflammatie helpen afremmen waarmee infecties gepaard gaan. Met name bij ouderen, waarbij het vermogen om coënzym Q10 te produceren en het functioneren van mitochondriën achteruitgaan, zou suppletie zinvol kunnen zijn ter ondersteuning bij (preventie van) infecties.
De laatste jaren heeft dit de aandacht getrokken van onderzoekers. Voor het verhogen van de totale coënzym Q10 plasma- spiegels lijkt suppletie met ubiquinol effectiever te zijn dan met ubiquinon, zoals onder meer een cross-over studie suggereert bij gezonde volwassenen [6].
Referenties:
- Mantle D, Heaton RA, Hargreaves IP. Coenzyme Q10 and Immune Function: An Overview. Antioxidants (Basel). 2021 May 11;10(5):759.
- Chase M, Cocchi MN, Liu X, et al. Coenzyme Q10 in acute influenza. Influenza Other Respir Viruses. 2019 Jan;13(1):64-70.
- Sifuentes-Franco S, Sánchez-Macías DC, Carrillo-Ibarra S, et al. Antioxidant and Anti-Inflammatory Effects of Coenzyme Q10 Supplementation on Infectious Diseases. Healthcare (Basel). 2022 Mar 7;10(3):487.
- Moreno Fernández-Ayala DJ, Navas P, López-Lluch G. Age-related mitochondrial dysfunction as a key factor in COVID-19 disease. Exp Gerontol. 2020 Dec;142:111147.
- Dai S, Tian Z, Zhao D, et al. Effects of Coenzyme Q10 Supplementation on Biomarkers of Oxidative Stress in Adults: A GRADE-Assessed Systematic Review and Updated Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Antioxidants (Basel). 2022 Jul 13;11(7):1360.
- Langsjoen PH, Langsjoen AM. Comparison study of plasma coenzyme Q10 levels in healthy subjects supplemented with ubiquinol versus ubiquinone. Clin Pharmacol Drug Dev. 2014 Jan;3(1):13-7.
Bron: Springfield Nutra