Dagelijkse consumptie van cranberry’s verbetert de endotheelfunctie bij gezonde volwassenen. De rode bessen, rijk aan polyfenolen, zouden daarmee een rol kunnen spelen in de primaire preventie van cardiovasculaire aandoeningen.
Cranberry’s zijn rijk aan polyfenolen. De bessen zijn met name rijk aan type A proanthocyanidines (PAC’s), een stof die maar weinig voorkomt in andere voedingsmiddelen. Verschillende onderzoeken wijzen in de richting van een gunstig effect van cranberry’s op de vaatgezondheid bij mensen met (een hoog risico op) hart- en vaatziekten. Recent is er ook gekeken naar de mogelijke gezondheidsvoordelen bij gezonde mensen.
Vruchtvlees, schil, zaad én sap belangrijk
Onderzoekers hebben gekeken naar de acute- en lange termijn effecten van de consumptie van cranberry’s op de cardiovasculaire functie. Na een kleine pilot-study met vijf deelnemers, gingen de onderzoekers over op een grotere gerandomiseerde studie met 45 gezonde mannen zonder onderliggend lijden.
De helft kreeg gedurende een maand dagelijks 9 gram gevriesdroogd cranberry-extract van de hele bes (overeenkomend met 100 gram verse bessen). De andere helft kreeg een placebo. Het cranberry-extract bevatte 525 mg polyfenolen, waarvan 374 mg PAC’s.
De effecten van het extract werden gemeten na 2 uur, 1 dag en een maand na de start van de eerste inname. Tijdens ieder meetmoment werden nuchtere bloedmonsters genomen en werd de cardiovasculaire gezondheid bepaald door middel van het meten van de endotheelfunctie (flow-mediated vasodilation, FMD) en de arteriële stijfheid (pulse wave velocity, PWV).
Daarnaast werden op dag 1 en na een maand 24-uurs urinemonsters genomen ter analyse.
Consumptie van de bessen leidde kort na inname al tot een verbetering van de endotheelfunctie. Alleen in de groep die cranberry had gebruikt was de endotheelfunctie na een maand significant verbeterd. Ondanks de verbetering van de endotheelfunctie, werden er geen veranderingen gevonden in overige parameters, waaronder de bloeddruk, arteriële stijfheid, glucosestofwisseling en de samenstelling van de bloedvetten.
Op basis van het urine- en bloedonderzoek vonden de wetenschappers een duidelijke verhoging aan cranberry metabolieten in de groep die het supplement had gebruikt. Een aantal van deze metabolieten kon direct worden gerelateerd aan het effect op de endotheelfunctie.
Interessant was dat het metabolietenprofiel in de tijd veranderde. Polyfenolen worden door de darmmicrobiota omgezet in verschillende metabolieten. Deze metabolieten werden in de acute fase niet gevonden, maar kwamen wel terug in de monsters die na een maand waren afgenomen.
Conclusie
Cranberryconsumptie kan mogelijk een rol spelen bij de preventie van cardiovasculair lijden. Het scala aan gezonde stoffen in de cranberry pleit voor gebruik van de totale bes.
Een kleinschalige studie met vijf deelnemers, uitgevoerd door dezelfde onderzoeksgroep, laat zien dat het vóórkomen van verschillende cranberrymetabolieten verschilt tussen cranberrysap en een totaalextract. Het gevriesdroogde poeder van de hele cranberry is rijker aan anthocyaninen en flavonolen dan cranberrysap.
Gebruik van de hele bes, of een supplement waarin de gehele bes is gebruikt, is daarom aan te raden.
Referentie:
Heiss C, Istas G, Feliciano RP, et al. Daily consumption of cranberry improves endothelial function in healthy adults: a double blind randomized controlled trial. Food Funct. 2022 Mar 24. doi: 10.1039/d2fo00080f. Epub ahead of print.
Bron: Springfield Nutra