Curcumine, de werkzame stof in kurkuma, heeft ontstekingsremmende eigenschappen en wordt daarom onder andere ingezet bij gewrichtsklachten, zoals artrose. Verschillende klinische studies laten positieve effecten zien van het gebruik van een specifiek curcumine-complex met een aangetoonde biologische beschikbaarheid. Dit curcumine-complex kan net zo goed werken als paracetamol of diclofenac bij artrose. Het geeft echter een stuk minder bijwerkingen.
Artrose is een veelvoorkomende gewrichtsaandoening. Naar schatting heeft 10-15% van de zestigplussers in meer of mindere mate last van artrose. Artrose belemmert het dagelijkse functioneren, gaat gepaard met pijn en bewegingsbeperkingen en heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van leven. Behandeling van (ernstige) pijn gebeurt meestal met paracetamol, zonodig in combinatie met niet-steroïde onstekingsremmers (NSAID’s zoals diclofenac). De behandeling heeft niet altijd het gewenste effect en gaat soms gepaard met ernstige bijwerkingen, zoals maagdarmbloedingen door NSAID-gebruik. Curcumine zou vanwege zijn ontstekingsremmende eigenschappen uitkomst kunnen bieden.
Minder pijn en stijfheid
Tijdens een recente klinische studie is het effect van een curcumine-complex vergeleken met de effectiviteit van paracetamol bij knie-artrose. Het curcumine-complex bestond uit curcuminoïden en de vluchtige olie uit kurkuma. Aan het onderzoek namen 144 mensen met knie-artrose deel. Ongeveer de helft kreeg tweemaal daags 500 mg van het curcumine-complex. De andere helft kreeg driemaal daags 650 mg paracetamol. Na zes weken werden de gewrichtsfunctie, pijn, stijfheid en ontstekingsmarkers (CRP en TNF-a) gemeten.
Deelnemers die het curcumine-complex hadden gebruikt ervaarden minder gewrichtsklachten, dan de mensen die paracetamol hadden gebruikt. Zowel pijn, stijfheid en gewrichtsfunctie verbeterden in beide groepen met minimaal 20%.
Bij 18% van de deelnemers in de curcumine-groep verbeterde de gewrichtsklachten echter met 50% en bij 3% van de deelnemers verbeterde de klachten zelfs met 70%.
Niemand in de paracetamolgroep ervaarde dergelijke grote effecten. Ook waren de ontstekingsmarkers significant lager in de curcumine-groep dan in de paracetamol-groep. De curcumine-gebruikers meldden tot slot minder bijwerkingen dan de mensen die paracetamol gekregen hadden. Dat maakt volgens de wetenschappers het curcumine-complex een geschikt alternatief voor paracetamolgebruik bij knie-artrose [1].
Verschillende andere onderzoeken hebben de effectiviteit van het curcumine-complex bij artrose onderstreept. Zo blijkt uit een 28 dagen durende open-label studie met 139 patiënten dat curcumine-complex net zo werkzaam kan zijn als diclofenac, maar beduidend minder (ernstige) bijwerkingen heeft [2].
Tijdens deze studie werd een dosering van driemaal daags 500 mg curcumine-complex gebruikt. Na 28 dagen waren de kwaliteit van leven en het functioneren significant verbeterd. Bovendien kwamen bijwerkingen aanzienlijk minder vaak voor dan in de groep die diclofenac kreeg. Ook deze onderzoekers concluderen dat het curcurmine-complex een geschikt alternatief kan zijn voor mensen met knie-artrose [2].
Biologische beschikbaarheid van curcumine
Curcumine is een vetoplosbare stof met een slechte biologische beschikbaarheid. Op verschillende manieren kan de biologische beschikbaarheid (de hoeveelheid die in het lichaam beschikbaar is voor een effect) van curcumine worden verbeterd.
In beide hierboven genoemde studies werd een complex van curcuminoïden met turmeronen gebruikt. Turmeronen zijn de belangrijkste bestanddelen van de vluchtige olie uit kurkuma. Het is bewezen dat curcumine beter wordt opgenomen in aanwezigheid van de vluchtige olie. De curcuminespiegels zijn na inname nog acht uur lang aantoonbaar in het bloed [2]. Een biologisch beschikbaar curcumine-complex met vluchtige oliën kan een geschikt alternatief zijn voor paracetamol en NSAID’s, zoals diclofenac bij knie-artrose.
Vitamine K2 eveneens zinvol bij artrose
Een tekort aan vitamine K kan bijdragen aan het ontstaan van artrose, onder meer door ongewenste kalkafzettingen
(osteofyten) in gewrichten en afbraak van kraakbeen. Suppletie met vitamine K kan zinvol zijn om vernauwing van de gewrichtsspleet af te remmen.
Met name bij mensen met bepaalde genetische variaties die resulteren in een verminderde productie of activiteit van MGP (matrix-Gla-proteïene) zou suppletie met vitamine K2 zinvol kunnen zijn [3]. MGP is een van de vitamine K-afhankelijke proteïnen die kalkafzetting in gewrichtskraakbeen tegengaat.
Referenties:
- Singhal S, Hasan N, Nirmal K, et al. Bioavailable turmeric extract for knee osteoarthritis: a randomized, non-inferiority trial versus paracetamol. Trials. 2021:22;105.
- Shep D, Khanwelkar C, Gade P, et al. Safety and efficacy of curcumin versus diclofenac in knee osteoarthritis: a randomized open-label parallel-arm study. Trials. 2019:20;214.
- Loeser RF, Berenbaum F, Kloppenburg M. Vitamin K and osteoarthritis: is there a link? Annals of the Rheumatic Diseases. 2021:80;547-549.
Bron: Springfield Nutra