Omega 3- en omega 6-vetzuren kunnen hoofdpijn in preklinische modellen respectievelijk verminderen of verergeren. In een klinische studie is het effect van de omega 3-vetzuren EPA en DHA en het omega 6-vetzuur linolzuur op pijn onderzocht bij mensen met migraine. Hieruit blijkt dat meer omega 3-vetzuren en minder omega 6-verzuren hoofdpijn vermindert, ook bij mensen die al medicatie gebruiken.
Het is nog niet volledig bekend hoe migraine ontstaat. Wel is duidelijk dat de omega 3-vetzuren EPA en DHA en omega 6-vetzuren, waaronder linolzuur, een rol spelen. Deze typen vetzuren zijn precursors voor oxylipiden die betrokken zijn bij de pijnregulatie. Voorbeelden van oxylipiden zijn prostaglandines, leukotriënen, resolvines en maresines. Prostaglandines, die gevormd worden uit het omega 6-vetzuur arachidonzuur, kunnen hoofdpijn in de hand werken. Oxylipiden met als basis EPA of DHA kunnen echter een pijndempend effect hebben. Met name het 17-hydroxydocosahexaeenzuur (17-HDHA), dat geproduceerd wordt uit DHA, lijkt een belangrijke precursor te zijn voor pijndempende oxylipiden.
In een klinisch onderzoek is gekeken naar de effecten van omega 3-vetzuren EPA en DHA op migraine [1]. De onderzoekers wilden weten of uitsluitend het verhogen van omega 3-vetzuren voldoende is voor pijnreductie of dat aanvullend de inname van omega 6-vetzuren verlaagd moet worden voor een groter effect. Hierbij is tevens gekeken of de samenstelling van de oxylipiden in het bloed veranderde.
Hogere omega 3-inname vermindert hoofdpijn
Aan het onderzoek namen 182 volwassenen met migraine (met of zonder aura) deel. Het grootste gedeelte was vrouw (88%) en de gemiddelde BMI was 29,4 (overgewicht). De deelnemers hadden tussen de vijfentwintig dagen per maand last van hoofdpijn. Dagelijks kampten ze gemiddeld 5,4 uur met hoofdpijn, ondanks dat de mensen gemiddeld vier of meer verschillende medicijnen gebruikten tegen hoofdpijn.
De deelnemers werden onderverdeeld in drie groepen. Een groep kreeg het controledieet waarin omega 3/6-vetzuren voorkomen, zoals in een Westers voedingspatroon, namelijk minder dan 150 mg
omega 3-vetzuren per dag en 7,2 energie% linolzuur per dag.
De tweede groep kreeg een dieet met daarin 1,5 gram EPA en DHA per dag. De hoeveelheid linolzuur bleef gelijk aan het controledieet, 7,2 energie%.
De derde groep kreeg het dieet met 1,5 gram EPA en DHA, maar verlaagde tevens de linolzuurinname tot minder dan 1,8 energie% per dag. De deelnemers werden gedurende zestien weken gevolgd. Dagelijks werd hen gevraagd naar hoofdpijn. Aan het begin en aan het eind van de studie werd een gevalideerde vragenlijst afgenomen waarmee de impact van hoofdpijn op het functioneren op het werk, op school, thuis of in sociale situaties gemeten wordt (HIT-6). Daarnaast werd door middel van bloedonderzoek het oxylipidenprofiel bepaald.
In vergelijking met de controlegroep hadden de deelnemers uit de behandelgroepen een hogere pijndempende 17-HDHA-concentratie in het bloed. In geen van beide groepen verminderde de concentratie oxylipiden uit omega 6-vetzuren.
Na zestien weken hadden de behandelgroepen een klinisch relevante verbetering van de HIT-6-score. Echter was de verbetering niet statistisch significant. Wel was er een duidelijk verschil in het dagelijkse aantal uren met hoofdpijn en het aantal dagen met hoofdpijn per maand. Bij de mensen die de omega 3-diëten hadden gevolgd, waren deze significant lager dan in de controlegroep. Het volgen van een voedingspatroon rijk aan omega 3-vetzuren en arm aan linolzuur had het grootste effect op het dagelijkse aantal uren met hoofdlijn en het aantal dagen per maand met hoofdpijn. De onderzoekers concluderen dat inname van omega 3-vetzuren een aanvulling kan zijn op de gangbare therapie bij migraine of chronische hoofdpijn. Door de inname van linolzuur te beperken kan een groter effect worden bereikt.
Plaats voor omega 3-vetzuren naast medicijnen
Mensen met chronische hoofdpijn en migraine gebruiken geregeld verschillende medicijnen voor hun klachten. In de nieuwe NHG-richtlijn ‘Hoofdpijn’ die recent is verschenen, wordt het overgebruik van (hoofd)pijnmedicatie als aandachtspunt genoemd [2].
In bovengenoemde studie werd inderdaad geconstateerd dat overgebruik van medicijnen tegen hoofdpijn een veel voorkomend probleem is [1]. Aan het begin van de studie was bij maar liefst 56% van de deelnemers sprake van overgebruik van pijnmedicatie. Aan het eind van de studie kwam overgebruik van NSAID’s (gedefinieerd als meer dan 15 dagen per maand) minder vaak voor in de groep met het omega 3-rijke/omega 6-arme dieet, dan in de controlegroep [1]. Door meer omega 3-vetzuren te consumeren en de inname van omega 6-vetzuren te verlagen, zou dus ook het medicijngebruik door mensen met chronische hoofdpijn kunnen afnemen.
Referenties:
- Ramsden CE, Zamora D, Faurot KR, et al. Dietary alteration of n-3 and n-6 fatty acids for headache reduction in adults with migraine: randomized controlled trial. BMJ 2021;374:n1448.
- Titre D. NHG: wees alert op overgebruik van middelen tegen hoofdpijn. Pharm Weekbl. Oct 1;156(39):10-13.
Bron: Springfield Nutra