Vitamine B12 (cobalamine) stond lange tijd vooral bekend om haar rol bij de aanmaak van rode bloedcellen, DNA (drager van genetische informatie) en RNA (overbrenger van genetische informatie). Een gebrek aan B12 werd vroeger alleen aan bloedarmoede gelinkt. Later ontdekte men dat deze B-vitamine veel meer belangrijke functies heeft. Voldoende B12 beschermt tegen dementie, psychiatrische en neurologische aandoeningen, atherosclerose, diabetes, geboorteafwijkingen en zelfs kanker. B12 is samen met de andere B-vitaminen essentieel voor een goede hersenfunctie en een gezond zenuwstelsel.
Een heel groot deel van de bevolking heeft een gebrek aan vitamine B12, maar dat wordt zelden vastgesteld, omdat B12-waarden in het bloed weinig zeggen over de B12-concentratie in het lichaam. Bij veel hersen- en zenuwaandoeningen blijkt B12-suppletie de magische sleutel, die helaas vaak (te) laat gevonden wordt.
Het goede nieuws is dat een gebrek aan vitamine B12 en de gevolgen ervan meestal hersteld kunnen worden door suppletie.
Een gebrek aan vitamine B12 wordt vaak foutief gediagnosticeerd als een psychiatrische aandoening. Daardoor krijgt de patiënt ook vaak de verkeerde behandeling.
In het tijdschrift Psychiatry worden twee gevallen besproken van zwaar depressieve mannen met bijkomende verstandelijke achteruitgang die niet op antidepressiva reageerden. Uit bloedonderzoek bleek dat deze mannen een vitamine B12-tekort hadden. Wanneer ze B12 en foliumzuur kregen, verbeterden hun depressieve symptomen en hun hersenfuncties in slechts enkele weken tijd (Kate N, 2010).
Ook een hele reeks andere psychiatrische en neurologische aandoeningen wordt gelinkt aan een B12-tekort: bipolaire stoornis, schizofrenie, psychose, hallucinaties, obsessief compulsieve stoornissen, stemmingsstoornissen, autisme, dementie, alzheimer, multiple sclerose, amyotrofe laterale sclerose, parkinson, epilepsie, zenuwpijn, enz.
Vooral oudere mensen, mensen met maagdarmaandoeningen en mensen die maagzuurremmers (omeprazol, Tagamet, Zantac) nemen, hebben vaak een gebrek aan vitamine B12. Maagzuurremmers remmen de opname van B12. Andere medicijnen die de opname van B12 verminderen zijn cholesterolremmers (cholestyramine), antibiotica en het diabetesmedicijn metformine.
Symptomen van B12-tekort
- bleekheid, duizeligheid, bloedarmoede
- vermoeidheid, spierpijn, krachtverlies
- tremors (trillen, beven)
- psychose, verwardheid, nervositeit
- depressie
- concentratiestoornissen
- geheugenverlies, dementie
- tintelingen of gevoelloosheid in armen, benen, handen en/of voeten
- krachtverlies in armen en/of benen
- zenuwpijn
- gladde, pijnlijke tong
- terugkerende aften
- niet op de juiste woorden kunnen komen, verkeerde woorden gebruiken, zich verspreken
- onverklaarbaar vallen of ergens tegenaan lopen, verlies van positiegevoel, onhandigheid, dingen uit de handen laten vallen, dingen omgooien, struikelen, moeilijk lopen
- evenwichtsstoornissen
Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten in aanzienlijke hoeveelheden: vis, schaal- en schelpdieren, vlees, gevogelte, eieren, kaas, melk. Miso en tempeh (gefermenteerde soja), sommige paddenstoelen (cantharel), algen, spirulina en chlorella zijn goede plantaardige bronnen.
Vitamine B12 wordt ook aangemaakt door de darmbacteriën, op voorwaarde dat de darmflora optimaal is.
De beste vorm van B12-suppletie zijn zuigtabletten met de actieve vorm methylcobalamine, bij voorkeur in combinatie met foliumzuur en B6 (en een goed B-complex).
Bronnen:
1. Allen LH. How common is vitamin B-12 deficiency? Am J Clin Nutr. 2009 Feb;89(2):693S-6S.
2. Clarke R, Birks J, Nexo E et al. Low vitamin B-12 status and risk of cognitive decline in older adults. Am J Clin Nutr. 2007 Nov;86(5):1384-91.
3. Issac TG, Soundarya S, Christopher R, et al. Vitamin B12 deficiency: an important reversible co-morbidity in neuropsychiatric manifestations. Indian J Psychol Med. 2015 Jan-Mar;37(1):26-9.
4. Kate N, Grover S, Agarwal M. Does B12 deficiency lead to lack of treatment response to conventional antidepressants? Psychiatry (Edgmont). 2010 Nov;7(11):42-4.
Bron: PlaceboNocebo
Printversie De link tussen vitamine B12 & psychiatrische aandoeningen