Bacteriële overgroei in de dunne darm (dysbiose) blijkt het vitamine K2-metabolisme te verstoren. Het gevolg hiervan is een inadequate activering van het vitamine K-afhankelijke proteïne MGP dat verkalking van de vaatwand tegengaat. Dysbiose kan via het ontstaan van een vitamine K2-tekort een aanleiding zijn voor de ontwikkeling van atherosclerose.
Grootschalige populatiestudies, zoals de Rotterdam-studie en de Prospect-EPIC cohortstudie, hebben aangetoond dat een hoge inname van vitamine K2 gerelateerd is aan een vermindering van cardiovasculaire problematiek [1]. De gunstige effecten lijken onder andere tot stand te komen via het darmmicrobioom. Zo blijkt dysbiose in de dunne darm geassocieerd te zijn met arteriële verstijving door een negatief effect op de vitamine K2-voorziening [2,3].
MGP, matrix-Gla-proteïne, wordt onder andere tot expressie gebracht in de vaatwand en is een vitamine K2-afhankelijk eiwit dat helpt bij het voorkomen van calciumophoping in de arteriële wand. Verhoogde niveaus van de inactieve vorm van MGP (dp-ucMGP) worden algemeen beschouwd als een van de beste markers voor een lage vitamine K2-status. Verhoogd inactief MGP is geassocieerd met tekenen van vroege vaatziekte, zoals intima-media verdikking, arteriële stijfheid en vasculaire verkalking.
Vitamine K is een vetoplosbaar vitamine dat voorkomt in de vorm van fylloquinon (vitamine K1) en menaquinonen (vitamine K2). Studies uitgevoerd bij Europese populaties hebben aangetoond dat het grootste deel van de vitamine K-inname in westerse voedingspatronen in de vorm van fylloquinon is (90%) en slechts 10% in de vorm van menaquinonen [2]. Mensen hebben daarom darmbacteriën nodig om aan hun vitamine K2-behoefte te voldoen, aangezien de voedingsinname van vitamine K2 ontoereikend is [1]. Dit geldt met name voor de westerse bevolking, omdat zij minder gefermenteerde soja consumeren dan de Aziatische bevolking.
SIBO, small intestinal bacterial overgrowth, is een toestand die wordt gekenmerkt door overgroei (dysbiose) van darmbacteriën in de dunne darm, dat wil zeggen de aanwezigheid van meer dan 105 CFU/ml. Het wordt geassocieerd met een veranderd vitamine K-metabolisme bij mensen. Daarom zouden personen met SIBO en/of een lage vitamine K2-inname een verhoogd risico kunnen hebben op de ontwikkeling van cardiovasculaire problematiek, waaronder atherosclerose [1,2]. Om dit beter in kaart te brengen, hebben wetenschappers gekeken naar de invloed van SIBO op de MGP-activiteit.
SIBO beïnvloedt MGP-activiteit
Mensen met een laag risico op hart- en vaatziekten en zonder bewijs van atherosclerotische plaques werden opgenomen in de studie [2]. De diagnose van SIBO werd bevestigd bij 12 van de 39 deelnemers (30,8%). Deze mensen bleken tevens een hogere concentratie inactief MGP (dp-ucMGP) te hebben. Arteriële stijfheid, gemeten aan de hand van de puls-golf snelheid, was significant verhoogd in de SIBO-groep, in vergelijking met de controlegroep. Deze vaatstijfheid correleerde lineair met de niveaus van dp-ucMGP. De onderzoekers vonden geen verband tussen SIBO en een verdikking van de intima-media van de carotis of arteriële verkalking.
Toegenomen vaatstijfheid en verhoogde spiegels van inactief MGP zijn vroege markers van subklinische atherosclerose [2].Deze bevindingen wijzen op de complexe interactie tussen het darmmicrobioom, vitamine K2 en cardiovasculaire gezondheid. Vitamine K2-suppletie zou aanbevelenswaardig zijn als preventieve maatregel voor mensen met SIBO.
Referenties:
- Dai L, Mafra D, Shiels PG, et al. Vitamin K and Hallmarks of Ageing: Focus on Diet and Gut Microbiome. Nutrients 2023;15(12):2727.
- Ponziani FR, Pompili M, Di Stasio E, et al. Subclinical atherosclerosis is linked to small intestinal bacterial overgrowth via vitamin K2-dependent mechanisms. World Journal of Gastroenterology 2017;23(7):1241.
- Lai Y, Masatoshi H, Guo Y, et al. Role of vitamin K in intestinal health. Frontiers in Immunology 2022;12:791565.
Bron: Springfield Nutra