Veel mensen met chronische ziekten krijgen er mee te maken, ook al zullen ze de term niet altijd kennen: de glomerulaire filtratiesnelheid (GFR). Daarmee wordt aangegeven met welke snelheid de nieren het bloed filteren op afvalstoffen. Een verlaagde GFR geeft aan dat er iets mis is met het functioneren van de nieren. Maar het kan ook problemen opleveren als deze GFR juist te hoog is. Deze ‘renale hyperfiltratie’ blijkt mede te samen hangen met iemands vitamine D-status.
Onder anderen diabetici kunnen te maken krijgen met hyperfiltratie, namelijk bij een beginnende nefropathie. De nieren filteren dan meer bloed dan gebruikelijk en deze verhoogde GFR is in onderzoek in verband gebracht met een grotere kans op hart- en vaatziekten en een hoger overlijdensrisico. De oorzaak daarvan is niet precies bekend. Daarnaast bestaat er een verband tussen een vitamine D-tekort en de progressie van chronische nierziekte. Onderzoekers brachten onlangs het verband tussen hyperfiltratie en vitamine D-tekort in kaart en deden dat bij gezonde volwassenen.
Het onderzoek was gebaseerd op de Korea National Health and Nutrition Examination Survey (KNHANES), een sinds 1998 lopende studie naar de gezondheids- en voedingsstatus van Zuid-Koreanen. De gegevens werden gebruikt van in totaal 33.210 personen met een normale nierfunctie. Bekend is dat zeer veel Zuid-Koreanen een tekort hebben aan vitamine D. Recente cijfers over 2014 geven een prevalentie aan van 75,2% bij mannen en 82,5% bij vrouwen voor een serumconcentratie van < 50 nmol/l. In dit onderzoek is uitgegaan van een ernstig vitamine D-tekort van < 25 nmol/l.
Bij de proefpersonen werd een negatieve associatie gevonden tussen de geschatte filtratiesnelheid (eGFR) en de concentratie vitamine D. Bij 4,9% van de deelnemers ofwel 1.637 personen werd hyperfiltratie vastgesteld. En deze kwam significant vaker voor bij degenen met een ernstig vitamine D-tekort.
Referenties:
Jhee JH, Nam KH, An SY, Cha MU, Lee M, Park S, Kim H, Yun HR, Kee YK, Park JT, Han SH, Kang SW, Yoo TH. Severe vitamin D deficiency is a risk factor for renal hyperfiltration. Am J Clin Nutr. 2018 Dec 1;108(6):1342-1351. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30541088
Park JH, Hong IY, Chung JW, Choi HS. Vitamin D status in South Korean population: Seven-year trend from the KNHANES. Medicine (Baltimore). 2018 Jun;97(26):e11032.