Veel onderzoek wordt gedaan naar nutriëntenprofielen die ingezet zouden kunnen worden om bij ouderen de hersengezondheid te ondersteunen. Bij mensen met een langzamer verouderend brein is een nutriëntenprofiel waargenomen met hogere concentraties van specifieke vetzuren, antioxidanten en vitaminen. Een van deze vetzuren blijkt gondoïnezuur te zijn, een omega 9-vetzuur dat onder andere in Calanusolie voorkomt.
Recent is een van de grootste en meest omvattende studies uitgevoerd naar 13 biomarkers van nutriënten en voedingspatronen in relatie tot cognitie en hersenfuncties bij ouderen. Aan deze studie namen honderd ouderen deel [1].
De studie bracht verschillende patronen van hersenveroudering aan het licht die konden worden gecategoriseerd in twee typen van hersengezondheid. Het ene type betrof versnelde hersenveroudering en het tweede betrof hersenveroudering die langzamer verliep dan werd verwacht.
Een nutriëntenprofiel met hogere concentraties van specifieke vetzuren, antioxidanten en vitaminen stond in verband met betere cognitieve scores en een vertraagde veroudering van het brein [1].
Gondoïnezuur
Verrassend was dat het omega 9-vetzuur gondoïnezuur (C20:1n-9) naar voren kwam als een van de vetzuren die in hogere concentraties voorkwamen in het nutriëntenprofiel van de ouderen met een langzamere hersenveroudering.
Olijfolie is een bekende bron van gondoïnezuur. Het heeft een gehalte van circa 0,54% gondoïnezuur [2]. Gondoïnezuur in olijfolie zou bijdragen aan het effect van het Mediterrane dieet op hersengezondheid [1]. Calanusolie bevat een aanzienlijk hoger percentage aan gondoïnezuur, namelijk circa 2,5% [3]. Een andere bron noemt 12,2% [4].
Gondoïnezuur is een precursor voor nervonzuur (C24:1n-9), het meest voorkomende vetzuur in de witte stof in de hersenen [1]. De witte stof bestaat uit myelinerijke zenuwvezels, waar nervonzuur nodig is voor de vorming, behoud en herstel van myeline. Een hogere inname van gondoïnezuur kan daarom gunstig zijn voor de integriteit van de witte stof en daarmee voor hersenfuncties [1].
Verder waren ook de omega 3-vetzuren ALA en EPA, de omega 6-vetzuren eicosadieenzuur (C20:2n-6) en docosadieenzuur (C22:2n-6) en het omega 7-vetzuur vacceenzuur (C18:1n-7) in hogere concentraties aanwezig [1].
Calanusolie
Calanusolie is een ecologisch verantwoorde, alternatieve bron voor de omega 3-vetzuren EPA en DHA en bevat daarnaast ook stearidonzuur (SDA), de precursor voor EPA. Calanusolie heeft gunstige cardiometabole effecten en gunstige effecten op de glucose-homeostase laten zien [5,6].
Het zou interessant zijn om verder onderzoek te doen naar mogelijke effecten van Calanusolie – als bron van gondoïnezuur – op de hersengezondheid.
Referenties:
- Zwilling CE, Wu J, Barbey AK. Investigating nutrient biomarkers of healthy brain aging: a multimodal brain imaging study. NPJ Aging. 2024 May 21;10(1):27.
- Maestri D, Barrionuevo D, Bodoira R, et al. Nutritional profile and nutraceutical components of olive (Olea europaea L.) seeds. J Food Sci Technol. 2019 Sep;56(9):4359-4370.
- Schots PC, Pedersen AM, Eilertsen K-E, et al. Possible Health Effects of a Wax Ester Rich Marine Oil. Front Pharmacol. 2020 Jun 26;11:961.
- Parrish C, French VM, Whiticar MJ. Lipid class and fatty acid composition of copepods (Calanus finmarchicus, C. glacialis, Pseudocalanus sp., Tisbe furcata and Nitokra lacustris) fed various combinations of autotrophic and heterotrophic protists. J of Plankton Research. 2012;34(5):356-375.
- Štěpán M, Daďová K, Matouš M, et al. Exercise Training Combined with Calanus Oil Supplementation Improves the Central Cardiodynamic Function in Older Women. Nutrients. 2021 Dec 29;14(1):149.
- Burhop M, Schuchardt JP, Nebl J, et al. Marine Oil from C. finmarchicus Enhances Glucose Homeostasis and Liver Insulin Resistance in Obese Prediabetic Individuals. Nutrients. 2022 Jan 17;14(2):396.
Bron: Springfield Nutra