Lactoferrine, een ijzerbindend glycoproteïne in colostrum en moedermelk, heeft antivirale eigenschappen en moduleert het immuunsysteem. Recent onderzoek laat zien dat lactoferrine een gunstig effect kan hebben bij luchtweginfecties tijdens de zomermaanden. Eerder was een effect tijdens de wintermaanden al aangetoond. Dat maakt lactoferrine interessant bij verkoudheid gedurende het hele jaar.
Het ijzerbindende glycoproteïne lactoferrine speelt een beschermende rol in verschillende fysiologische processen, waaronder de regulering van de ijzerstofwisseling en het moduleren van het immuunsysteem. De stof is anti-inflammatoir en antimicrobieel en heeft een antioxidant-werking. Het glycoproteïne wordt daarom met name ingezet in de preventie of behandeling van infecties.
Lactoferrine blijkt niet alleen werkzaam in de strijd tegen bacteriën, maar is ook werkzaam bij virale- en parasitaire infecties. Onderzoek laat zien dat de stof de fagocyterende werking van neutrofielen stimuleert en de productie van secretoir immunoglobuline A (sIgA) in slijmvliezen vergroot [1,2].
Lactoferrine bij verkoudheid
In tegenstelling tot zijn antibacteriële werking, is de antivirale werking van lactoferrine relatief recent ontdekt. De stof blijkt een antivirale activiteit te hebben tegen verschillende virussen, waaronder envelop-virussen, zoals herpesvirussen en hepatitisvirussen [1]. Vanwege deze effectiviteit hebben wetenschappers gekeken naar veelvoorkomende andere virusinfecties, waaronder infecties met verkoudheidsvirussen en influenza. Ook hier blijkt lactoferrine antiviraal te werken. Deze werking is recent nog eens onderstreept door Oda et al.
Wetenschappers bekeken de effecten van lactoferrine op infecties van de hogere luchtwegen tijdens de zomer. Een effect in de wintermaanden, waar andere virussen voor luchtweginfecties zorgen, was reeds eerder aangetoond.
Gezonde studenten kregen gedurende 12 weken een supplement met 200 mg lactoferrine (n=95), 600 mg lactoferrine (n=96) of een placebo (n=99). Gedurende de onderzoeksperiode kwamen infecties in alle groepen even vaak voor, maar de mensen die lactoferrine gebruikten waren een dag minder ziek dan de mensen die placebo gebruikten.
Dit was het geval in de 200 mg groep en de 600 mg groep. Het effect bij zomer verkoudheden was alleen significant in de groep die 600 mg lactoferrine gebruikten. Gebruikers in deze groep waren minder lang ziek. In de totale groep werden er geen significante effecten gevonden op immuunparameters, zoals de werking van neutrofielen. Keek men echter naar de groep mensen die relatief lage beginwaardes hadden, dan zagen de wetenschappers wel een groter effect op het immuunsysteem bij de deelnemers die 600 mg lactoferrine gebruikten.
Tijdens de zomer wordt het lichaam blootgesteld aan warmte wat hittestress kan geven. Hittestress geeft een verhoogde cortisolconcentratie, waardoor de werking van het immuunsysteem vermindert. In de totale groep werd er geen significant verschil gevonden van lactoferrine op cortisol. Deelnemers die echter een relatief hogere concentratie hadden aan het begin van de studie, hadden na 12 weken lactoferrine gebruik normalere cortisolwaardes.
De wetenschappers concludeerden dat gebruik van lactoferrine het immuunsysteem en de stressreactie kan helpen moduleren. Tijdens een infectie moet het lichaam adequaat kunnen reageren door een ontstekingsreactie te veroorzaken. Deze reactie moet echter ook tijdig weer gestopt worden om een overreactie van het immuunsysteem of het ontstaan van een chronische ontsteking te voorkomen. Lactoferrine is in staat om het ontstekingsproces op een dergelijke manier te beïnvloeden. De effecten waren groter in de groep mensen die 600 mg lactoferrine per dag gebruikten [2].
Brede invloed op het immuunsysteem
Lactoferrine beïnvloedt via verschillende mechanismen de afweerreactie. Het verbetert een adequate immuunrespons tijdens infectie en ondersteunt het lichaam bij het tijdig stoppen van de ontstekingsreactie. Zowel B- als T-cellen worden daarbij beïnvloed, wat maakt dat lactoferrine invloed heeft op de productie van antilichamen en migratie en maturatie van andere cellen in het immuunsysteem. De effecten op de afweer zijn dan ook breed en toepassing van lactoferrine reikt verder dan het gebruik bij infectieziekten alleen.
Cutone et al. beschreef bijvoorbeeld in een uitgebreide review de potentie van gebruik van lactoferrine bij verschillende typen tumoren. Lactoferrine zou op verschillende manieren in staat zijn om ook bij tumorvorming het immuunsysteem te moduleren, wat ondersteuning in deze situatie mogelijk kan helpen verbeteren [3].
De studie van Oda et al. werd uitgevoerd bij immuuncompetente, jongvolwassenen. De gevonden effecten van lactoferrine waren meer uitgesproken bij de deelnemers die aan de ondergrens van de normaalwaarden zaten aan het begin van de studie.
De wetenschappers concludeerden daarom dat de effecten van lactoferrine mogelijk groter zijn bij mensen die een verhoogd risico lopen op infecties, zoals ouderen en mensen met een verminderde afweerreactie.
Referenties:
- Giansanti F, Panella G, Leboffe L, et al. Lactoferrin from Milk: Nutraceutical and Pharmacological Properties. Pharmaceuticals (Basel). 2016 Sep 27;9(4).
- Oda H, Wakabayashi H, Tanaka M, et al. Effects of lactoferrin on infectious diseases in Japanese summer: A randomized, double-blinded, placebo-controlled trial. J Microbiol Immunol Infect. 2020 Feb 26.
- Cutone A, Rosa L, Ianiro G, et al. Lactoferrin’s Anti-Cancer Properties: Safety, Selectivity, and Wide Range of Action. Biomolecules. 2020 Mar 15;10(3).
Bron: Springfield Nutra