Riboflavine-suppletie verbetert bij gezonde proefpersonen de antioxidantstatus niet wanneer dit gemeten wordt aan de hand van vrije thiolen. Toch stootten onderzoekers van de universiteit van Groningen op een intrigerende bevinding: het niveau van vrije thiolen staat wel in verband met de aanwezigheid van Faecalibacterium prausnitzii in de darmen.
In een cel ontstaan voortdurend oxidatieve elementen, maar die worden gebufferd door een continue aanvoer en productie van antioxidanten. Vandaar dat de absolute hoeveelheid 'oxidatieve stress' of 'antioxidanten' van minder belang is, wel het evenwicht tussen die twee: de redoxstatus (antioxidantstatus is technisch de minder juiste term). Vrije thiolen (moleculen met een SH-groep) zijn antioxidanten die bepalend zijn voor de redoxstatus van de cel, die onderzoekers ook in het bloed kunnen meten. De Groningse onderzoekers gebruikten de albumine-gecorrigeerde vrij-thiolgehalte van het bloed als maat voor de redoxstatus.
Riboflavine is een antioxidant, toch had een dosis van 50 mg geen invloed op de redoxstatus bij gezonde proefpersonen. Onderzoekers verwachten al lang niet meer dat een enkel nutriënt een merkbaar gezondheidsnut heeft bij gezonde mannen of vrouwen.
Uit eerder onderzoek was er wel een antioxidant-effect gebleken bij patiënten met de ziekte van Crohn. Tijdens een crohn-opflakkering zou de synthese van riboflavine door de microbiota dalen, waardoor de behoefte aan riboflavine uit de voeding toeneemt. Volgens die hypothese heeft de microbiota dus meer invloed op het riboflavine-niveau dan eerder gedacht.
Tijdens dit onderzoek ontdekten de onderzoekers dat F. prausnitzii het niveau van vrije thiolen lijkt te beïnvloeden. F. prausnitzii is anaeroob en groeit dus in zuurstofarme omgevingen. De bacterie beschermt zich tegen extracelluaire zuurstof door het onschadelijk te maken met behulp van thiolen en riboflavine. Ze groeit dus graag in de darmen waar er nog een beetje zuurstof aanwezig is. De interactie tussen thiolen en F. prausnitzii kan tweezijdig zijn: thiolen helpen de groei van F. prausnitzii en F. prausnitzii zal de recyclage van thiolen in stand houden.
Met andere woorden, mogelijk hebben de onderzoekers in dit onderzoek een darm-redox-as ontdekt.
Referentie:
Bourgonje AR, Otten AT, Sadaghian Sadabad M et al. The effect of riboflavin supplementation on the systemic redox status in healthy volunteers: A post-hoc analysis of the RIBOGUT trial. Free Radic Biol Med. 2022; 190:169-178