Leeftijdsgebonden maculadegeneratie
De macula lutea of gele vlek is een klein onderdeel van het netvlies dat ervoor zorgt dat je scherp en gedetailleerd ziet. Wanneer deze vlek degenereert of beschadigd wordt, gaat het zicht langzaam (‘droge’ vorm) of snel (‘natte’ vorm) achteruit. Men spreekt vaak van leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD), omdat de aandoening zich vnl. manifesteert bij ouder wordende mensen. Toch zien we dat het ook bij steeds jongere mensen voorkomt.
Twee soorten netvliesaftakeling
- De ‘droge’ vorm is de meest voorkomende. De ziekte wordt gekenmerkt door de vorming van witte vlekjes onder het netvlies (het zogenaamde drusen, stukjes dode cellen), opstapeling van lipofuscine in het netvlies en plaatsen van overdreven en ondoeltreffende pigmentatie ter hoogt van het netvlies. Het verlies aan gezichtsscherpte gebeurt traag en geleidelijk. Op termijn kan deze vorm van maculaire degeneratie evolueren naar de tweede, ‘natte’ vorm.
- De ‘natte’ vorm komt in ongeveer 10-25% van de gevallen voor. Het is het gevolg van een ingroei van abnormale bloedvaten onder het netvlies. Deze toestand gaat gepaard met ontstekingsreacties. De nieuwe bloedvaten veroorzaken een uitsijpeling van vocht (soms van bloed) dat het centraal zicht verstoord. Dit kan leiden tot littekenvorming in de gele vlek. Het verlies van de gezichtsscherpte kan dan snel intreden (binnen enkele maanden) en zeer uitgesproken zijn.
Luteïne en zeaxanthine aan de top
De kleur van de vlek verwijst naar gele pigmenten zoals luteïne en zeaxanthine. Twee onmisbare antioxidanten die het oog dienen te beschermen tegen schadelijke Uv-stralen. Echter naarmate we ouder worden, neemt het gehalte aan deze oog beschermende antioxidanten af.
Onderzoeken met minimum 10 mg luteïne per dag, al dan niet gecombineerd met 10 mg zeaxanthine tonen een significante verbetering aan van zowel de retinale functie als de gezichtsscherpte.
Scherper zien met 20 mg saffraan per dag
Ondertussen zijn er studies die aantonen dat ook saffraan instaat is om het centrale gezichtsvermogen vroegtijdig te beschermen en dit dankzij de actieve stoffen crocine en safranal die net zoals luteïne en zeaxanthine behoren tot de groep van carotenoïden.
Twintig milligram saffraan per dag en dit gedurende minstens een jaar, verhoogt aanzienlijk de gevoeligheid voor licht alsook de gezichtsscherpte bij mensen met netvliesdegeneratie in een vroegtijdig stadium.
De resultaten tonen aan dat saffraan naast z’n voortreffelijke antioxidant eigenschappen ook instaat zou zijn de fotoreceptorcellen (staafjes en kegeltjes) te beschermen tegen retinale stress, waardoor ze zowel hun vorm als functie blijven behouden.
Contra-indicatie: bij mensen met bloedstollingsproblemen, het gebruik van anticoagulantia, alsook niet te gebruiken tijdens zwangerschap. (Hepner et al., 2002; WHO, 2007; Moshiri et al., 2014; Heitmar et al., 2019)
Referenties:
- Wu J, Cho E, Willett WC, et al. Intakes of lutein, zeaxanthin, and other carotenoids and age-related macular degeneration during 2 decades of prospective follow-up. JAMA Ophthalmol. 2015;133(12):1415-24.
- M. Piccardi et al. A Longitudinal Follow-Up Study of Saffron Supplementation in Early Age-Related Macular Degeneration: Sustained Benefits to Central Retinal Function. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine / 2012. https://doi.org/10.1155/2012/429124
Bron: BIOK