Uit de Nederlandse bevolkingsstudie PREVEND (2022) is naar voren gekomen dat hogere seleniumspiegels in verband staan met een lagere incidentie van hartfalen. Dit geldt echter alleen voor niet-rokers. Onlangs zijn gegevens van een Zweedse cohortstudie geanalyseerd om te zien of er een meer algemeen verband is voor de algehele bevolking, inclusief rokers en niet-rokers.
De Zweedse studie werd uitgevoerd bij 4803 deelnemers afkomstig van het “Malmö Preventive Project” cohort. De follow-up periode was rond de 14,7 jaar, de deelnemers waren rond de zeventig jaar [1].
De plasmaconcentraties van selenoproteïne P, een eiwit dat een belangrijke rol speelt als antioxidant, werden gemeten. Bovendien is dit eiwit belangrijk voor het transport, de opslag en het metabolisme van selenium in het lichaam. Selenoproteïne P is in het plasma het meest voorkomende seleniumhoudende proteïne.
Deze grootschalige studie liet een verhoogd risico zien op hartfalen bij de deelnemers met de laagste spiegels van selenoproteïne P. Bij hen was het risico anderhalf maal hoger dan bij mensen met hogere plasmaspiegels. Er werd geen onderscheid gevonden tussen rokers- en niet-rokers. Het verhoogde risico was verder niet afhankelijk van diabetes type 2.
Deze resultaten wijzen erop dat in de algemene bevolking een lage seleniumstatus in verband staat met een verhoogd risico op hartfalen [1].
Diverse andere grote epidemiologische studies en meta-analyses hebben aangetoond dat bloedspiegels van selenium in verband staan met hart- en vaatziekten. De meest recente meta-analyse laat zien dat bij een hoge seleniumstatus het risico op hart- en vaatziekten 34% lager is en dat het sterfterisico (alle oorzaken) 31% lager is dan bij een lage seleniumstatus [2].
Toegenomen oxidatieve stress draagt bij aan de progressie van chronisch hartfalen. De belangrijke functie van selenium voor het antioxidantsysteem in het lichaam speelt een beschermende rol voor het cardiovasculaire systeem [1].
Meting van selenoproteïne P geeft een betrouwbaardere afspiegeling van de seleniumstatus in het lichaam en van de effectiviteit van seleniumsuppletie, dan de meting van seleniumconcentraties.
In Europese landen is de gemiddelde bloedconcentratie van selenium lager (gemiddeld 70-85 μg/l) dan nodig is voor een optimale aanmaak van selenoproteïne P en andere selenoproteïnen (circa 120 μg/l). Een te hoge seleniumspiegel is echter schadelijk (hoger dan 130–150 μg/l) [1].
Referenties:
- Jujic A, Molvin J, Schomburg L, et al. Selenoprotein P deficiency is associated with higher risk of incident heart failure. Free Radic Biol Med. 2023 Jul 7;207:11-16.
- Kuria A, Tian H, Li M, et al. Selenium status in the body and cardiovascular disease: a systematic review and meta-analysis. Crit Rev Food Sci Nutr. 2021;61(21):3616-3625.
Bron: Springfield Nutra