Een verstoord dag- en nachtritme zorgt voor een verstoring van de bloedsuikerhuishouding. Onderzoekers aan de universiteit van Maastricht, onder leiding van professor Patrick Schrauwen, ontdekte dat mensen die hun dag- en nachtritme omdraaien een lagere insulinegevoeligheid hebben. Het onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS (proceedings of the National Academy of Sciences).
Ook vond het onderzoeksteam dat de biologische klok zich niet aanpast aan een nieuw dag- en nachtritme. Een verlaagde insulinegevoeligheid is volgens de onderzoekers een indicatie voor het ontwikkelen van diabetes type 2.
Biologische klok
‘De biologische klok zit niet alleen in onze hersenen, maar in alle cellen van ons lichaam,’ zegt onderzoeker Jakob Wefers. ‘In onze studie ontdekten we dat deze biologische klok zich niet had aangepast aan het nieuwe tijdschema; in de spier vonden we duidelijk dat de moleculaire biologische klok nog in de oude tijd liep. Dit verklaart waarschijnlijk waarom de spier ook minder insulinegevoelig wordt. En dat kan mogelijk weer een verklaring zijn voor het verhoogde risico op diabetes type 2 bij mensen die in ploegendienst werken.’
Speciale respiratiekamers
Voor hun onderzoek sloten de wetenschappers veertien proefpersonen elk drie dagen achtereen op in de vijf speciale respiratiekamers van de Universiteit Maastricht. In die klimaatkamers konden de proefpersonen geen contact hebben met de buitenwereld, er was geen tijdsindicatie, enkel artificieel licht en Netflix beschikbaar. Eten en drinken kregen ze voorgeschoteld via een luchtsluis.
Dag- en nachtritme omdraaien
De deelnemers mochten de eerste nacht een ‘gewone’ nacht maken, maar daarna spoorde de onderzoekers de deelnemers aan om halverwege de middag weer te gaan slapen. Dit zorgde ervoor dat zij in diezelfde avond wakker werden en gingen ontbijten. Hierdoor draaiden hun dag- en nachtritme letterlijk om. Deze omgedraaide dag/nacht werd daarna nogmaals herhaald, waarna diverse metingen plaatsvonden.
Insulinegevoeligheid
‘Met deze unieke opzet konden we de proefpersonen ’s avonds meten, maar wel nadat ze een normale 6 tot 7 uur geslapen hadden,’ legt professor Schrauwen uit. ‘Met behulp van een zogenoemde glucose clamp (gouden standaard voor het meten van insulineresistentie, red.) en stabiele isotopen konden we heel nauwkeurig de insulinegevoeligheid meten van de lever en de spier. Door het afnemen van spierbiopten bij de proefpersonen hebben we vervolgens bestudeerd welke processen in de spier precies waren aangedaan.’
24 uurseconomie
Met de studie wilde professor Schrauwen en zijn team nagaan wat de effecten zijn van de 24 uurseconomie. Volgens de onderzoekers gaat het niet alleen om traditioneel nachtwerk, maar ook om het altijd en overal online zijn of het reizen tussen verschillende tijdzones. Volgens het persbericht van de universiteit zijn ook verstoringen van eetpatronen, obesitas en de kans op het ontstaan van kanker al in verband gebracht met de toenemende inbreuk op een natuurlijke slaap-waakcyclus.
Bron: VoedingNu