Onderzoekers uit Oostenrijk, Tsjechië, Duitsland, Slovakije, Peru en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de handen in elkaar geslagen en in een paper in Pain Research de inzet van ascobaat/ascorbinezuur als pijntherapie verdedigd. Ze begrijpen niet waarom die praktijk nog altijd zo controversieel is.
Oxidatieve stress is een sleutelfactor in acute en chronische pijn, beargumenteren de onderzoekers. Zelfs suboptimale niveaus van ascorbaat zijn geassocieerd met rugpijn of verhoogde behoefte aan pijnstiller na een operatie. Ook als cofactor voor de aanmaak van neurotransmitters, opioïde peptiden en collageen kan vitamine C pijn beter beheersbaar maken.
De onderzoekers verzamelden 24 papers, die ze in zes ziektegroepen indeelden. Aan elke groep kenden ze een gradatie van evidentie toe: bij evidentieniveau Ia zijn er systematische reviews beschikbaar, bij Ib enkel klinische studies en bij IV enkel casestudies.
Voor complex regionaal pijnsyndroom gaven de onderzoekers de gradatie 'evidentieniveau Ia' wanneer dat na trauma of chirurgie aan de pols en de enkel optreedt, dit voor orale suppletie van 500 mg per dag. Sterk bewijs was er ook voor parenterale toediening van ascorbaat. Dit kan veralgemeend worden naar postoperatieve pijn, waar twee meta-analyses over verschenen zijn (evidentie Ia). Ascorbaat en ascorbinezuuur verminderen niet alleen postoperatieve pijn maar ook noodzaak tot pijnstillende medicatie.
Voor preventie van postherpes-neuralgie waren de evidentieniveaus Ib (5 g ascorbinezuur in een week) en IV (7,5-15 g L-ascorbaat twee tot drie keer per week). Voor de behandeling van acute postherpes-neuralgie zijn de resultaten minder eenduidig. Een gecontroleerde studie gaf geen effect, maar mogelijk was de dosis en behandelduur ontoereikend (5 g ascorbinezuur drie keer in een week). Een niet-gecontroleerde studie was wel positief: twee weken behandeling van 7,5-15 g ascorbaat per week, parenteraal.
Nog meer evidentie vergaarden de onderzoekers voor endometriosis (Ib), artrose of osteoartritis (Ib) en tumorgerelateerde pijn (Ib-III). Vaak verdient parenterale toediening de voorkeur, omdat enkel het weefseltekort dan cordaat aangepakt kan worden.
Ascorbinezuur oraal ingenomen is minder interessant en is als parenteraal middel zelfs niet aan de orde, want dat zou de zuur-basebalans verstoren. Voor parenteraal ascorbaat raden ze 0,2-0,5 g per kg lichaamsgewicht aan, voor behandeling van pijn bij kanker zouden ze tot 1 gram gaan.
Referentie:
Likar R, Poglitsch R, Bejvančický Š et al. The Use of High-Dose Intravenous L-Ascorbate in Pain Therapy: Current Evidence from the Literature. Pain Ther. 2024; 13(4):767-790 doi:10.1007/s40122-024-00622-5