Het verlies van spiermassa bij ouderen krijgt weinig aandacht. Onterecht, volgens Engelse onderzoekers. Spierverlies leidt namelijk ook tot metabole verstoringen, wat minder bekend is, en kan insulineresistentie geven. Een voedingspatroon met een toereikende hoeveelheid vitamine C kan helpen om de achteruitgang van spiermassa bij ouderen tegen te gaan. Een cohortstudie vond een verband tussen vitamine C en spiermassa bij ouderen.
Spiermassa betrokken bij metabole homeostase
Verminderde spiermassa en -functie (sarcopenie) is een geleidelijk proces dat op middelbare leeftijd begint, maar vanaf het zestigste jaar sneller verloopt.
Aandacht voor sarcopenie is tot nu toe hoofdzakelijk gericht op de functionele consequenties van spierverlies bij het ouder worden, zoals verminderde mobiliteit en een toename in valincidenten en fracturen.
Engelse onderzoekers pleiten voor meer aandacht voor het metabole en homeostatische belang van skeletspieren.
Leeftijdsgebonden verlies van spiermassa kan de glucosehomeostase ontregelen, insulineresistentie doen toenemen en de benutting van macronutriënten veranderen. Uiteindelijk kan spierverlies bijdragen tot de ontwikkeling van diabetes type 2 en overgewicht [1,2].
Gezien de vergrijzing zal sarcopenie naar verwachting in de komende dertig jaar verdubbelen [2]. Daarom pleiten de onderzoekers tevens voor de ontwikkeling van voedingsadviezen, specifiek voor het behoud van spiermassa bij het ouder worden [2].
Er zijn aanwijzingen dat bepaalde vitaminen en mineralen hierbij van belang zouden zijn, zoals vitamine C, carotenoïden en magnesium [2].
Verband tussen vitamine C en het behoud van spiermassa
De onderzoekers vonden in een cohort van meer dan 13.000 (in het algemeen gezonde) deelnemers van 42 tot 82 jaar een verband tussen vitamine C en spiermassa [1]. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers was 61,5 jaar (vrouwen) en 62,9 jaar (mannen).
Personen met een hogere inname van vitamine C uit voeding en met hogere plasmaspiegels van vitamine C hadden een significant hogere spiermassa.
De gemiddelde inname van vitamine C varieerde van 36,6 tot 171 mg per dag. Van de mannen had een derde (34,7%) een insufficiënte vitamine C-spiegel (<50 μmol/l) en bij de vrouwen was dat bij 16,8% het geval.
Personen met insufficiënte vitamine C-spiegels hadden een significant lagere spiermassa dan personen met sufficiënte spiegels (≥50 μmol/l).
Het positieve verband tussen vitamine C en spiermassa gold zowel voor personen van middelbare leeftijd (<65 jaar), als voor ouderen boven de 65 jaar [1].
Vitamine C, carnitine en collageen
Vitamine C heeft verschillende functies die relevant zijn voor het metabolisme en de fysiologie van spieren en die leeftijdsgebonden spierverlies zouden kunnen tegengaan. Vitamine C is bijvoorbeeld nodig voor de lichaamseigen synthese van carnitine en collageen. Daarnaast vermindert het oxidatieve schade aan het spierweefsel en vermindert het inflammatoire cytokines [1].
Collageen is belangrijk als structureel bestanddeel van spieren en pezen en carnitine is essentieel voor de energieproductie in spierweefsel. Bovendien gaat vitamine C op DNA-niveau spieratrofie tegen [1].
Referenties:
- Lewis LN, Hayhoe RPG, Mulligan AA, et al. Lower Dietary and Circulating Vitamin C in Middle- and Older-Aged Men and Women Are Associated with Lower Estimated Skeletal Muscle Mass. J Nutr. 2020 Oct 12;150(10):2789-2798.
- Welch AA, Hayhoe RPG, Cameron D. The relationships between sarcopenic skeletal muscle loss during ageing and macronutrient metabolism, obesity and onset of diabetes. Proc Nutr Soc. 2020 Feb;79(1):158-169.
Bron: Springfield Nutra