Suppleren met vitamine D beschermt tegen acute virusinfecties zoals verkoudheid en griep volgens een studie van Queen Mary University in Londen, gepubliceerd in het British Medical Journal. Mensen met een laag vitamine D-niveau hebben het meeste baat bij vitamine D-suppletie wanneer het supplement dagelijks of wekelijks structureel wordt ingenomen. De gunstige effecten op botten en spieren waren al bekend, maar deze studie bewijst dat vitamine D nog beter voor de algehele gezondheid is dan gedacht.
Observationele studies zijn consistent in het aantonen van het positieve effect van vitamine D-suppletie op virusinfecties. De uitkomsten van vijf afzonderlijke meta-analysen blijken echter tegenstrijdig. Twee meta-analysen uit 2012 en 2013 laten significant beschermende effecten van vitamine D zien, maar de andere drie uit 2013, 2015 en 2016 niet. In deze review van 2017 wilden de onderzoekers analyseren of deze tegenstrijdigheden verklaard konden worden door verschillen in de kenmerken van de deelnemers, zoals vitamine D-aanvangsstatus, leeftijd, BMI en gezondheidsstatus, en verschillen in vitamine D-dosering (dagelijkse of wekelijkse onderhoudsdosering, of een minder frequente hogere dosering van bijvoorbeeld 2500 µg of 100.000 I.E.).
Zij bekeken onderzoeksgegevens van 10.933 deelnemers (0-95 jaar oud) uit 25 klinische gerandomiseerde gecontroleerde studies. Een subgroepanalyse wees uit dat personen met de laagste aanvangswaarden vitamine D (<25 nmol/L) het meeste baat hadden bij dagelijkse of wekelijkse suppletie met vitamine D. Hun risico op een virusinfectie halveerde. Hogere aanvangswaarden gaven minder effect, maar verlaagde het risico evengoed met tien procent. Gemiddeld genomen was de risicodaling door vitamine D-suppletie vergelijkbaar met het effect van de griepprik. In tegenstelling tot een dagelijkse of wekelijkse dosering bleek het toedienen van minder frequente hogere doseringen vitamine D niet effectief.
Vitamine D wordt in ons lichaam aangemaakt door invloed van zonlicht. Het stimuleert de aanmaak van antimicrobiële peptiden ofwel natuurlijke antibiotische eiwitstructuren in de longen, waardoor het bescherming biedt tegen virusinfecties aan de luchtwegen. Dat kan ook verklaren waarom mensen in de winter en het voorjaar, met een minder felle zon en lagere vitamine D-waarden, sneller vatbaar zijn voor een verkoudheid of griep. Voor een goed werkend vitamine D-metabolisme zijn cofactoren ook van belang, zoals magnesium en in minder mate zink, vitamine K2, borium en betacaroteen.
Acute luchtweginfecties zijn een belangrijke oorzaak van ziekte en overlijden. Bovenste luchtweginfecties, zoals verkoudheid en griep, zijn de meest voorkomende redenen voor huisartsbezoek en ziekmelding op het werk. Acute lagere luchtweginfecties zoals longontsteking komen minder vaak voor, maar zijn jaarlijks verantwoordelijk voor een geschatte drie miljoen doden wereldwijd. Vitamine D-suppletie is veilig en goedkoop, waardoor een reductie van acute luchtweginfecties met vitamine D-suppletie zeer kosteneffectief is.
Referentie:
Martineau AR, Jolliffe DA, Hooper RL et al. Vitamin D supplementation to prevent acute respiratory tract infections: systematic review and meta-analysis of individual participant data. BMJ 2017; 356:i6583 doi:10.1136/bmj.i6583