Een hogere vitamine E-inname verlaagt mogelijk de kans op de ontwikkeling van de chronische longaandoening COPD. Helaas krijgt een grote groep mensen te weinig vitamine E binnen via de voeding, zo blijkt uit verschillende studies die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd.
COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) is een chronische longaandoening waarbij de longblaasjes onherstelbaar beschadigen. Naar verwachting zal de ziektelast de komende jaren toenemen en daarom wordt er inspanning verricht om te bekijken of het ontstaan van de aandoening voorkomen kan worden.
Verschillende onderzoeken laten zien dat voedingsfactoren mogelijk van invloed zijn op het ontstaan en op de progressie van COPD. Zo zouden groene thee, soja en prebiotica kunnen beschermen tegen de longziekte, terwijl koolzuurhoudende dranken (soda-water), koffie en een vitamine D-tekort het ontstaan van de aandoening in de hand kunnen werken. Omdat COPD gepaard gaat met verhoogde oxidatieve stress hebben wetenschappers nu beter gekeken naar relaties tussen vitamine E en COPD [1].
Vitamine E beschermt de longen
De onderzoekers baseerden zich op data verkregen uit het NHANES-cohort. Totaal werden 4706 mensen geïncludeerd. De onderzoekers vonden een dosisafhankelijke associatie tussen de vitamine E-inname en het risico op COPD. Oftewel, hoe hoger de inname, hoe minder kans op ontwikkeling van de aandoening. Deze associatie bleef tevens aanwezig na correctie voor verschillende beïnvloedende factoren waaronder leeftijd, geslacht, rookgedrag, BMI, diabetes, bloeddruk en cholesterolgehalte.
COPD-patiënten kregen dagelijks gemiddeld 7,1 mg vitamine E binnen, terwijl mensen zonder COPD met 8,72 mg per dag significant meer consumeerden. Deze innames liggen echter beduidend lager dan de in Nederland aanbevolen (adequate) dagelijkse inname van 13 mg voor mannen en 11 mg voor vrouwen.
Wereldwijd lage vitamine E-status
Een review van de beschikbare literatuur tussen 2000-2012 laat zien dat wereldwijd een groot deel van de populatie waarschijnlijk te weinig van de vitamine binnenkrijgt. De review omvatte gegevens uit 132 studies, waaronder die van het NHANES-cohort [2].
In deze review hebben de onderzoekers de Amerikaanse aanbevolen dagelijkse hoeveelheid gehanteerd van 15 mg per dag en een geschatte gemiddelde behoefte (EAR) van 12 mg per dag. Respectievelijk 82% en 61% van de 249.637 deelnemers, afkomstig uit 46 landen, bleken onder deze hoeveelheden te zitten [2].
Bloedonderzoek liet verder zien dat globaal 13% van de populatie (hoofdzakelijk pasgeborenen en kinderen tot 12 jaar) lagere serumconcentraties van alfa-tocoferol hadden, dan de drempelwaarde voor een functioneel vitamine E-tekort (12 µmol/l).
Bij een vitamine E-concentratie van minder dan 12 µmol/l ontstaat het gevaar op peroxide-geïnduceerde hemolyse, waarbij rode bloedcellen een kortere levensduur hebben. Bij ongeveer 8 µmol/l is er sprake van een manifest tekort [2].
Er zijn aanwijzingen dat een serum alfa-tocoferolconcentratie van ≥ 30 µmol/l gunstige effecten heeft op de gezondheid [2]. Slechts 21% van de mensen bereikte deze bloedwaarde en bij 66% lag de serumconcentratie tussen 12-30 µmol/l. Bijna een derde van het NHANES-cohort had een serumconcentratie onder de 20 µmol/l.
Gezien bovenstaande bevindingen zou verbetering van de vitamine E-status aangewezen zijn bij een groot deel van de populatie, bijvoorbeeld door middel van suppletie [2]. Dit zou tevens kunnen bijdragen aan de preventie van COPD.
Referenties:
- Liu Z, Su Y, Chen Q, et al. Association of Dietary intake of vitamin E with chronic obstructive pulmonary disease events in US adults: A cross-sectional study of NHANES 2013–2018. Front Nutr. 2023 Apr 12;10:1124648.
- Péter S, Friedel A, Roos FF, et al. A Systematic Review of Global Alpha-Tocopherol Status as Assessed by Nutritional Intake Levels and Blood Serum Concentrations. Int J Vitam Nutr Res. 2015 Dec;85(5-6):261-281.
Bron: Springfield Nutra