Mensen met diabetes type 2 krijgen vaak statinen voorgeschreven vanwege hyperlipidemie. Statinen kunnen echter een negatief effect hebben op de bloedsuikerspiegel, leidend tot hyperglykemie. Vooral bij atorvastatine is dat vaak het geval. In een Iraanse studie verbeterde de insulinegevoeligheid wanneer atorvastatine gecombineerd werd met vitamine E-suppletie.
Aan de Iraanse studie namen dertig vrouwen deel met diabetes type 2, waarvoor zij al behandeld werden met glucoseverlagende medicijnen. Vanwege verhoogd LDL-cholesterol kregen zij atorvastatine (20 mg/d) voorgeschreven.
De helft van de deelneemsters kreeg atorvastatine in combinatie met alfa-tocoferol (400 IE/d), de andere helft atorvastatine met placebo [1].
Na twaalf weken was de glucosehomeostase significant verbeterd in de vitamine E-groep ten opzichte van de placebogroep. De verhoogde insulinespiegels en insulineresistentie waren effectief afgenomen. HbA1c, triglyceriden en totaalcholesterol waren meer afgenomen in de vitamine E-groep, ook al was het verschil met de placebogroep niet statistisch significant.
Verder had de suppletie met vitamine E geleid tot stimulatie van de productie van de nucleaire transcriptiefactor PPAR-gamma, gemeten in witte bloedcellen (perifere mononuncleaire bloedcellen, PBMC’s). Dit zou mogelijk hebben bijgedragen aan het effect van vitamine E [1].
PPAR-gamma heeft een ontstekingsremmend effect en verbetert de insulinegevoeligheid. Verder is het betrokken bij verwijdering van cholesterol en de aanmaak van lichaamseigen antioxidanten. Niet alleen tocoferolen, maar ook tocotriënolen kunnen de glucosehuishouding en insulinegevoeligheid verbeteren via PPAR-gamma [1].
Circa 60% van de mensen met diabetes type 2 heeft ook te hoge spiegels van triglyceriden en cholesterol [1], waarvoor vaak statinen worden voorgeschreven. Een bekende bijwerking van statinen is een negatief effect op de glucosehomeostase: verhoogde nuchtere bloedglucosewaarden, hyperglykemie, verhoogd HbA1c-gehalte en ontwikkeling van diabetes mellitus, met name bij mensen met prediabetes of een BMI van meer dan 30 kg/m².
Verlaging vitamine E-spiegel door statine
Verlaging van LDL-cholesterol door statinen leidt tegelijkertijd tot lagere bloedspiegels van het vetoplosbare vitamine E. Twee weken gebruik van 40 mg simvastatine per dag (equivalent aan atorvastatine 20 mg/d) door gezonde mannelijke vrijwilligers leidde niet alleen tot forse dalingen van LDL-cholesterol, maar gaf tevens een verlaging van 14% van de vitamine E-spiegels [2].
Bovendien zou vitamine E minder efficiënt als antioxidant fungeren onder invloed van statinen en daardoor LDL-cholesterol minder goed kunnen beschermen tegen oxidatie [3]. Geoxideerd LDL is een bekende risicofactor voor atherosclerose.
De Iraanse studie laat zien dat suppletie met vitamine E bij statine-gebruikers de vitamine E-status verbetert en de glucosehomeostase kan beschermen of verbeteren, ook wanneer zij al behandeld worden met medicijnen tegen diabetes. In de placebogroep nam de vitamine E-spiegel gemiddeld met bijna 13% af, terwijl dit met 68% toenam in de suppletiegroep [1].
Referenties:
- Tabaei BS, Mousavi SN, Rahimian A, et al. Co-Administration of Vitamin E and Atorvastatin Improves Insulin Sensitivity and Peroxisome Proliferator-Activated Receptor-γ Expression in Type 2 Diabetic Patients: A Randomized Double-Blind Clinical Trial. Iran J Med Sci. 2022 Mar;47(2):114-122.
- Rasmussen ST, Andersen JT, Nielsen TK, et al. Simvastatin and oxidative stress in humans: A randomized, double-blinded, placebo-controlled clinical trial. Redox Biol. 2016 Oct;9:32-38.
- Palomäki A, Malminiemi K, Metsä-Ketelä T. Enhanced oxidizability of ubiquinol and alpha-tocopherol during lovastatin treatment. FEBS Lett. 1997 Jun 30;410(2-3):254-8.
Bron: Springfield Nutra