Recent hebben onderzoekers ontdekt via welk mechanisme het roken van sigaretten leidt tot vaatwandverkalking. Dit mechanisme is gevoelig gebleken voor vitamine K2. Dit suggereert dat suppletie met vitamine K2 (MK-7) de potentie heeft om vaatwandverkalking door roken af te remmen. Een eerdere studie liet al zien dat een gebrek aan vitamine K2 net zo schadelijk is voor hart en bloedvaten als roken.
Roken is een bekende risicofactor voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Nederlandse onderzoekers hebben samen met Duitse collega’s cellulaire en moleculaire processen ontrafeld die betrokken zijn bij atherosclerotische vaatwandverkalking onder invloed van nicotine [1].
Voor dit onderzoek werden CT-scans gemaakt van de halsslag-aders van 62 personen met atherosclerose, waarvan 30 rokers en 32 niet-rokers [1]. Een ander deel van het onderzoek betrof in vitro studies met nicotine en de invloed daarvan op vaatweefsel met atherosclerotische plaques en op gezonde gladde spiercellen uit de vaatwand (VSMC’s, vascular smooth muscle cells).
In de studie werd aangetoond dat roken is geassocieerd met een significante toename van verkalking van zowel de vaatwand (gemeten in de halsslagader) als van atherosclerotische plaques. Bij ruim 73% van de rokers was sprake van kalkafzetting in plaques in de halsslagader, terwijl dit bij niet-rokers bij ruim 34% het geval was.
De onderzoekers ontdekten dat nicotine een directe invloed heeft op vasculaire gladde spiercellen (VSMC’s) en dat dit verloopt via binding aan bepaalde typen nicotine acetylcholine receptoren (nAChR). Deze binding zet processen in VSMC’s in gang die leiden tot intracellulaire oxidatieve stress. Dit zet de gladde spiercel weer aan tot een switch naar omvorming in een botvormend-achtig (osteogeen) fenotype. Deze fenotype switch resulteert tevens in een toename van de afgifte van extracellulaire vesikels die vervolgens verkalking veroorzaken [1].
Vitamine K2 remt verkalking door nicotine
De onderzoekers toonden verder aan dat vitamine K2 (MK-7) in staat bleek te zijn om in vitro de verkalking, geïnduceerd door nicotine, af te remmen. Dit kwam tot stand door vermindering van oxidatieve stress in VSMC’s, de antioxidanteigenschappen van vitamine K2 onderstrepend, en een afname van de afgifte van extracellulaire vesikels [1].
Daarnaast is vitamine K2 nodig voor het functioneren van matrix-Gla-proteïne (MGP), een functioneel eiwit dat belangrijk is voor het soepel houden van bloedvaten. MGP heeft een regulerende invloed op fenotype-switching van VSMC’s en is bovendien de sterkste calcificatieremmer in de vaatwand [2].
De onderzoeksresultaten geven verder inzicht in hoe nicotine niet alleen calcificatie van atherosclerotische plaques bevordert, maar mogelijk ook hoge bloeddruk en aneurysma van de aorta.
Volgens de onderzoekers opent hun onderzoek nieuwe mogelijk-heden voor de behandeling van vasculaire aandoeningen [1].
Verder wijzen de onderzoekers erop dat het gebruik van e-sigaretten met nicotine mogelijk niet onschadelijker is dan het roken van sigaretten wat betreft vasculaire aandoeningen [1].
Een eerdere grootschalige cohortstudie liet zien dat een lage inname van vitamine K2 even schadelijk is voor hart en vaten als roken. Te veel alcohol droeg voor 0,38% bij aan het risico, roken voor 6,87% en een te lage inname van vitamine K2 droeg bij voor 6,95% [3]. Ongeveer 40% van de Nederlanders zou mogelijk niet genoeg vitamine K binnenkrijgen [4].
Referenties:
- Petsophonsakul P, Burgmaier M, Willems B, et al. Nicotine promotes vascular calcification via intracellular Ca2+-mediated, Nox5-induced oxidative stress and extracellular vesicle release in vascular smooth muscle cells. Cardiovasc Res. 2021 Jul 17:cvab244.
- Petsophonsakul P, Furmanik M, Forsythe R, et al. Role of Vascular Smooth Muscle Cell Phenotypic Switching and Calcification in Aortic Aneurysm Formation. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2019 Jul;39(7):1351-1368.
- Cundiff DK, Agutter PS. Cardiovascular Disease Death Before Age 65 in 168 Countries Correlated Statistically with Biometrics, Socioeconomic Status, Tobacco, Gender, Exercise, Macronutrients, and Vitamin K. Cureus. 2016 Aug 24;8(8):e748.
- https://www.nationalezorggids.nl/ziekenhuizen/nieuws/31014-gevaarlijk-tekort-aan-vitamine-k-onder-40-procent-nederlanders.html
Bron: Springfield Nutra