Er zijn niet veel studies die een vergelijking maken tussen de verschillende geneesmiddelen die artsen inzetten tegen inflammatie en/of oedemen die na bepaalde chirurgische ingrepen kunnen opduiken, terwijl NSAID’s niet echt populair zijn tijdens deze Covid-19-pandemie. Bepaalde studies tonen echter aan dat er alternatieven zijn, zoals een recente analyse aantoont, van resultaten afkomstig van een dubbelblinde, placebogecontroleerde en gerandomiseerde studie bij patiënten die in afwachting waren van een borstreconstructie na een mastectomie.
Artsen schrijven over het algemeen arnica, corticosteroïden en NSAID's voor om postoperatieve ecchymosen en oedemen te verlichten, vooral op het niveau van het gezicht (na rhinoplastie of blefaroplastie). Plastisch chirurgen wilden nagaan of er rekening kon worden gehouden met Arnica montana en Bellis perennis (het madeliefje) om het optreden van een seroma (of lymfocele) tussen de borstamputatie en borstreconstructie te voorkomen bij vrouwen die omwille van borstkanker een ingreep moesten ondergaan. Voor deze complicatie, die een van de gevolgen is van het inflammatoire proces veroorzaakt door de operatie, laten de artsen een chirurgische drain achter gedurende een langere periode en ze vertragen op die manier de littekenvorming.
Minder opiaten?
De prospectieve studie omvatte 55 opeenvolgende patiëntes (78 borsten) tussen januari 2016 en augustus 2017. Tweeënveertig borsten konden in één operatietijd worden behandeld (mastectomie onmiddellijk gevolgd door een reconstructie), de overige 26 in twee afzonderlijke ingrepen. In vergelijking met placebo kon met Arnica montana en Bellis Perennis de tijd voor het weghalen van de drain met 18% worden ingekort (11,1 dagen versus 13,5 in de placebogroep, p < 0,05). Hoewel dit resultaat onder de significantiedrempel lag (p < 0,057), merken de auteurs op dat de nood aan opiaten als pijnbehandeling vergelijkbaar lager lag bij patiënten uit de behandelgroep. Als dit zou bevestigd worden in grootschalige studies, dan zou dit resultaat allesbehalve anekdotisch zijn: de vele ongewenste effecten van opioïde geneesmiddelen, vaak gebruikt bij dit type van chirurgie, kunnen bijdragen tot de postoperatieve morbiditeit. Deze patiënten hebben vaak langere tijd nodig om te bewegen en te stappen en deze vertraging verhoogt het risico van trombo-embolische events.
Omdat dit type van behandeling efficiënt is, niet veel kost en zonder bijwerkingen is, zou het volgens de auteurs bij deze patiënten op zijn minst als een nuttig hulpmiddel kunnen worden beschouwd. Ze zijn eveneens van mening dat men andere indicaties ook verder moet onderzoeken, met name in de plastische en reconstructieve chirurgie.
Referenties:
Arnica montana and Bellis perennis for seroma reduction following mastectomy and immediate breast reconstruction: randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Adi Maisel Lotan et al. European Journal of Plastic Surgery, volume 43, bladzijden 285-294(2020).
A Randomized, Controlled Comparison between Arnica and Steroids in the Management of Postrhinoplasty Ecchymosis and Edema. Totonchi et al., Plastic and Reconstructive Surgery 120(1):271-4. Augustus 2007. doi: 10.1097/01.prs.0000264397.80585.bd