Etalagebenen (claudicatio intermittens), ook wel rokersbenen genoemd, zijn een gevolg van een gebrek aan zuurstof door vernauwde bloedvaten in de benen. Het is een zogenaamde perifere arteriële aandoening die zich ook in de armen kan manifesteren.
De bloedvaten kunnen vernauwd zijn door plaquevorming, door een gebrek aan stikstofmonoxide (NO), door oxidatieve stress (schade door vrije radicalen) en een hoge bloedsuikerspiegel. Het komt vooral voor bij rokers, diabetici, mensen met overgewicht, bij hoge bloeddruk en bij mensen die nooit bewegen.
Door de verminderde doorbloeding ontstaat een gebrek aan zuurstof in de beenspieren. Dit veroorzaakt pijn bij het lopen en spierkrampen. In een vergevorderd stadium kan been- of voetweefsel afsterven en kan een amputatie nodig zijn.
Er zijn geen medicijnen die de bloedtoevoer naar de benen verhogen, maar er zijn natuurlijke stoffen die dat wel doen: polyfenolen. Polyfenolen zijn stoffen die alleen in planten voorkomen: in groenten, fruit, kruiden, specerijen, noten, zaden en… cacao.
Zwarte chocolade bevat - door het hoge gehalte aan cacao - veel meer polyfenolen dan melkchocolade.
Onderzoekers lieten onlangs twintig patiënten met claudicatio intermittens een looptest doen een uur nadat ze ofwel 40 gram zwarte chocolade (≥ 85% cacao) gegeten hadden, ofwel 40 gram melkchocolade (≤35% cacao). Deze patiënten konden geen 200 meter lopen zonder pijn.
Een uur na het eten van de zwarte chocolade konden ze gemiddeld 12 meter verder en 17 seconden langer lopen dan zonder de chocolade. De melkchocolade verbeterde de afstand en tijd niet.
Een bloedtest liet ook zien dat door de zwarte chocolade het gehalte aan NO in het bloed steeg, de bloedvaten beter konden uitzetten en dat vrije radicalen en oxidatieve stress verminderden.
Andere goede bronnen van polyfenolen zijn groenten, fruit, kruiden, specerijen, noten, zaden, groene thee, koffie, knoflook, algen, olijven, olijfolie en rode wijn.
Supplementen die ingezet kunnen worden bij perifere arteriële aandoening: pycnogenol, L-carnitine, omega-3, B-vitaminen, vitamine C, vitamine E, magnesium, ginkgo biloba.
Het beste en goedkoopste medicijn tegen etalagebenen is bewegen.
Bronnen:
Lane R, Ellis B, Watson L, et al. Exercise for intermittent claudication. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Jul 18;7:CD000990.
Loffredo L, Perri L, Catasca E et al. Dark chocolate acutely improves walking autonomy in patients with peripheral artery disease. J Am Heart Assoc. 2014 Jul 2;3(4). pii: e001072.
